پرسونای مخاطب چیست؟
پرسونا (Persona) واژهای است که در حوزههای متنوعی ازجمله بازاریابی، دیجیتال مارکتینگ و بازاریابی محتوا، مدیریت ارتباط با مشتریان، مدل کسبوکار و ارائه مطلب به کار میرود و در همهی آنها، معنای کمابیش یکسانی دارد. برای مثال اصطلاحاتی مانند پرسونای مخاطب (Audience Persona)و پرسونای مشتری (Customer Persona) ازجمله ترکیبهایی هستند که با واژهی پرسونا ساختهشدهاند و به کار گرفته میشوند. در این مقاله سعی داریم که موضوعات و نکات مختلف مربوط به پرسونای مخاطب و استفاده از آن را موردبحث قرار دهیم. معمولاً تولیدکنندگان محتوا و بازاریابها برای اینکه هدفمندتر عمل کنند، پرسونای مخاطب را طراحی میکنند تا بتوانند متناسب باسلیقه و ویژگیهای او اقدام به تولید محتوا یا بازاریابی کنند. این موارد در گروه مردمشناسی یا دموگرافی قرار میگیرد. این قسمت فهرستی شامل خصوصیات مشتری از قبیل: سن، جنسیت، شغل، مشکلات و نیازها، علایق، محل زندگی و میزان درآمد است.
کاربرد پرسونای افراد در بازاریابی چیست؟
شما با شناخت پرسونای افراد متوجه خواهید شد هر گروه جذب چه محتوایی میشود و کدام اینفلوئنسرها بر آنها تأثیر دارند. بهاینترتیب میتوانید با توجه به پرسونای خریدار برای محصولات خود بهطور اختصاصی بازاریابی انجام دهید و درنتیجه بیشترین بازدهی را از تلاشهای خود داشته باشید. طراحی پرسونای مخاطب باعث میشود نیازهای اساسی مشتریان خود را درک کنید. همچنین با در نظر گرفتن علایق مشتریان، محتوای مناسبتر، محصول باکیفیتتر و خدمات بهتری ارائه کنید. به این نکته نیز توجه داشته باشید که تحقیقاتی همچون نظرسنجی و مصاحبه از مشتریان میتواند در طراحی بهترین و قویترین پرسونای مخاطب، کمک قابلتوجهی کند.
چگونه به کمک پرسونای مخاطب افزایش فروش داشته باشیم؟
با تقسیمبندی مشتریان بر اساس پرسونا، میتوانید مخاطبان را طبقهبندی کرده و با هر گروه بر اساس نیازها و علایق آنها ارتباط برقرار کنید. علاوه با تولید محتوای باکیفیت و هدفمند، میتوانید افرادی که واقعاً قصد خرید محصولات شمارا دارند و به خدمات شما نیازمند هستند را به صفحه موردنظر هدایت کرده و با ارائه یک محتوای ترغیبکننده، با طراحی دکمهCall to Action ، آنها را بهسوی خرید هدایت کنید.
تأثیر و روند پرسونای مخاطب در شبکههای اجتماعی
پرسونای مخاطب خود مبحثی بسیار مهم است اما با بهکارگیری آن در فضای شبکههای اجتماعی اهمیت خود را افزایش میدهد. با قرارداد محتوا در شبکههای اجتماعی مختلف طی ساعات مختلف، بازخورد مخاطبها را بررسی کنید. پرسونای مخاطب را بشناسید و با نیازهای او هماهنگ شوید. تعداد لایکهای هر پست را باهم مقایسه کنید و ببینید کدام مطالب برای آنها جذابتر بوده است. پستها بخش بسیار مهمی را در این مبحث تشکیل میدهند. پستها را با دقت بخوانید و از آنها اطلاعات آماری استخراجکنید. حتی ببینید در چه ساعاتی بیشترین کامنت دادهشده است. میتوانید آخر پستهای خود هم یک سؤال بپرسید. مثلاً بپرسید چه پستهایی را بیشتر دوست دارید؟ یا از آنها بخواهید که انتقادات یا پیشنهادات خود را به صورت کامنت برای شما قرار دهند.
انواع بازاریابی و پرسونای مخاطب
ازلحاظ دستهبندی رفتاری و پرسونا برای مخاطب، مخاطبان به دو گروه بازاریابی تقسیم میشوند که در هرکدام مخاطبان رفتارهای مخصوص به خود رادارند. به همین دلیل، طراحی پرسونای مخاطب برای این دو گروه بازاریابی باهم متفاوت است.
بازاریابی از نوع B2C
مخاطبان B2C ازنظر سلیقه و نیاز، باهم متفاوت زیادی دارند و همین موضوع طراحی پرسونا برای این نوع مخاطبان را دشوار میکند. در این نوع بازاریابی با مخاطبانی روبرو هستید که بهشدت نسبت به محصول گرایش دارند و اساسیترین رکن آنها، احساس رضایت از مصرف محصول است. مخاطبان در بازاریابی B2Cبه دنبال تنوع هستند و اکثر آنها سلایق متنوعی دارند. برای طراحی پرسونا در این نوع مخاطبان دانستن سلایق و نیازها بسیار ضروری است. مخاطب B2C حساسیتهای زیادی در انتخاب محصول دارد اما بیشتر به دنبال برطرف کردن نیازهای خود است.
بازاریابی از نوع B2B
مخاطبان گروه B2B نهتنها خود محصول و کیفیت آن را ملاک قرار میدهند، بلکه علم و تکنیک ارائه خدمات، پشتیبانی از محصولات، اختصاصی بودن محتوا یا محصولات و برند بودن تولیدکننده را نیز بااهمیت میدانند. برای طراحی پرسونای مخاطبان B2B علاوه بر کسب اطلاعاتی که گفته شد، باید جزئیات محصول را نیز ارائه دهید. بهعنوانمثال شرح مختصری از چگونگی تولید محصول را نیز برای آنها توضیح دهید.
چگونه یک پرسونای مناسب بنویسیم؟
پرسونای مخاطب میتواند از طریق تحقیقات آماری، مصاحبهها، نظرسنجیها و… طراحی و آماده شود. در این بخش قصد داریم روشهای جمعآوری اطلاعات برای نوشتن یک پرسونای موفق را باهم بررسی کنیم. ابتدا باید سعی کنید دیتابیس یا بانک اطلاعات مخاطبین را بررسی کنید و ببینید کاربران شما، چطور به محتوای تولیدی توسط شما دسترسی پیداکردهاند و از آنها استفاده میکنند. سپس باید با استفاده از سؤالات مناسب ب فرم پرسونا را در سایت تکمیل کنید. مثلاً اگر سؤالات فرم پرسونای مخاطب، راجع به محل زندگی است، سعی کنید موقعیت تقریبی و محل سکونت مخاطب خود را بررسی کنید. پس از ایجاد یک دیتابیس جامع و مناسب باید از بازخوردهای تیم فروش شرکت خود استفاده کنید. سپس به کمک این فیدبکها پرسونای مخاطبان خود را بهینهسازی کنید. در مرحله بعد سعی کنید با ایجاد تعامل و صحبت با مشتریان بهصورت حضوری یا تلفنی ارتباط برقرار کنید و ببینید چه چیزی در محصولات و خدمات شما برای آنها جذابتر بوده است؟ در ادامه بررسی میکنیم که چه دسته از اطلاعات برای پرسونای مخاطب موردنیاز است.
اطلاعات موردنیاز برای پرسونای مخاطب چیست
باید بر اساس واقعیتهای موجود، به ارزیابی پرسونای مخاطب بپردازید، توجه کنید که تصورات شما مسیر تولید محتوای شمارا تحتالشعاع قرار میدهد. بعد از پی بردن به این نکات زمان آن است که درباره شخصیت و الگوهای رفتاری و نیازهای اصلی مخاطب هدف تحقیق کنید. اطلاعاتی که برای ارزیابی رفتار و شخصیت مخاطب نیاز دارید شامل موارد زیر میباشد:
۱- خصوصیات فردی مانند: شغل، سن و میزان درآمد
۲- مسیر شغلی، علایق و اهداف کاری
۳- گرایشهای فکری، سبک زندگی و نوع دیدگاه به زندگی
۴- نگرانیها و دغدغههای شغلی
۵- نیازها و خواستههای آنها از تولیدکنندگان
آخرین صحبت
طراحی یک پرسونای مناسب برای پیشرفت هر کسبوکاری موردنیاز است و تهیه پرسونای مخاطب از کاربردیترین روشهای هدفمندسازی بازاریابی بهحساب میآید. همانطور که در مقاله اشاره شد، کافی است سؤالات دقیق و مناسبی بر اساس دادههای جمعآوریشده طراحی و گردآوری کنید و با روشهای مختلف از مخاطبان بپرسید و بر اساس اطلاعات بهدستآمده محصولات و خدمات خود را طراحی و ارائه دهید. امیدواریم که این مطالب برای شما مفید واقعشده باشد.