وب ۳ چیست و چه کاربرد و آینده ای دارد؟
تاریخچه وب ۱ و وب ۲
در اوایل سال ۱۹۹۰ میلادی اولین نسخه اینترنت که به وب ۱ مشهور است در جهان متولد شد و بهندرت کسی پیشبینی میکرد که قرار است این تکنولوژی تغییرات شگفتانگیزی در زندگی اهالی کرهی زمین به وجود بیاورد.
وب ۱ فقط شامل صفحه اصلی سایت و مجموعهای از لینک (پیوند) ها بود. در وب ۱ شما فقط میتوانستید صفحات سایت که توسط زبان HTML ساختهشده بود را بخوانید و نمیتوانستید تعاملی با سایتها داشته باشید. پس از مدتی ایمیل متولد و موجب خوشحالی کاربران جهان شد؛
در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی نسل بعدی اینترنت تحت عنوان وب ۲ عرضه شد. وب ۲ با خواندن و نوشتن شروع شد! یعنی کاربران میتوانستند علاوه بر خواندن صفحات، محتوا نیز تولید کنند، وبلاگ بسازند و در انجمنهای اینترنتی به تبادل پیام و تعامل به بقیه بپردازند. در این دوره بازیهای آنلاین تعاملی توسعه داده شدند و تولد پلتفرمهای شبکههای اجتماعی مانند اینستاگرام، فیسبوک، توییتر و بقیه پلتفرمها نیز وب ۲ را به اوج خود رساند.
تعامل کلیدواژه و شعار اصلی این نسل از اینترنت شد.
تا اینکه پس گذشت چند سال نسل جدید اینترنت به نام وب سه متولد شد و درحالتوسعه، گسترش و فراگیری است.
وب ۳ چیست؟
با نگاهی به سیر رشد تکنولوژی اینترنت له این درک میرسیم که این تکنولوژی به سمت هوشمندانهتر شدن در حال حرکت است. همانطور که گفته شد، اینترنت در ابتدا فقط قادر به نمایش اطلاعات بود اما پس از زمان کوتاهی با تغییر سیستم از استاتیک به دینامیک (پویا) امکان تعامل با کاربران را به وجود آورد و امروزه از اطلاعاتی که از تعامل کاربران با دادهها به دست میآید برای بهبود تجربهی کاربر و بعضیاوقات استفاده مارکتینگ توسط سایتها و غولهای اینترنتی انجام میپذیرد.
نسل سوم اینترنت بااینکه هنوز در حال تکامل است اما قادر است در تکنولوژیهای همتا به همتا (Peer-to-Peer) مانند واقعیت مجازی (Virtual reality)، اینترنت اشیا (Internet of Things)، بلاک چین (Blockchain)، نرمافزارهای متنباز و … مورداستفاده و بهرهبرداری قرار بگیرد.
هیچکس درک دقیقی از وب ۳ ندارد اما بهطورکلی میتوان گفت که نسل سوم اینترنت تغییرات شگفتانگیزی در ماهیت این شبکه و همچنین سبک زندگی مردم و ساختار تکنولوژی ایجاد خواهد کرد.
مزایای وب نسل سوم
هنوز زود است که از مزایای نسل سوم صحبت کنیم اما با اطلاعاتی که از وب ۳ داریم میتوانیم به ویژگیهای زیر اشارهکنیم:
حفظ مالکیت اطلاعات کاربران:
در وب ۲ اطلاعات کاربران توسط سایتها و آژانسهای تبلیغاتی برای اهداف بازاریابی مورداستفاده قرار میگیرد؛ اما در وب ۳ اطلاعات کاربران رمزنگاریشده است و امکان استفاده توسط سایتها وجود ندارد. کنترل کامل اطلاعات توسط خود فرد است و در صورت صلاحدید میتواند مجوز دسترسی همه یا قسمتی از اطلاعات خود را صادر کند.
عدم نیاز به نهادهای نظارتی و کنترلی:
با وب ۳ دیگر نیازی به وجود نهادهای نظارتی و کنترلی نیست و درنتیجه امکان کنترل اطلاعات کاربران و یا مسدود کردن یا ایجاد محدودیت در این نسل از اینترنت وجود ندارد.
کاهش خطرات امنیتی و سرقت اطلاعات کاربران:
وب سه بر بستری غیرمتمرکز اجرا میشود یعنی اطلاعات در یکجا نگهداری نمیشوند درنتیجه هکرها برای هک و سرقت اطلاعات، باید کل شبکه و ۳ را هک کنند! و این کار واقعاً عملی نیست.
وب ۳ و بلاک چین
بسیاری از کاربران تصور میکنند که بلاک چین فقط یک تکنولوژی برای انتقال ارز دیجیتال بر بستر وب است و کاربردهای دیگر بلاک چین را نمیدانند. درصورتیکه بلاک چین، یکی از تکنولوژیهای روز جهت راهاندازی وب غیرمتمرکز است.
تکنولوژی بلاک چین به علت پتانسیل بالا در ذخیرهسازی زمان و ماهیت ترانس اکشنها، بهترین روش موجود برای تبادل و انتقال اطلاعات در سیستمهای نظیر به نظیر (یکتا به یکتا) است.
تمامی پروتکلهایی (قوانین) که مدیریت خدمات غیرمتمرکز را اجرا میکنند در یک پروتکل متن تعریف میشوند و کاربران برای تعامل با پروتکلها قادرند از نرمافزار انتخابی خودشان با ویژگیهای مناسب خود استفاده کنند.
شاید این سؤال در ذهن شما شکلگرفته که نقش ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency) در نسل سوم اینترنت چیست؟
درواقع ارزهای دیجیتال سوخت نسل سوم اینترنت هستند. درواقع در وب ۳ سرویسهایی زیادی وجود دارد و همچنین درحالتوسعه است که به ازای استفاده از آن باید ارز دیجیتال پرداخت و از طرفی برخی کارها در دنیای وب ۳ موجب کسب درامد خواهد شد که پرداخت درامد به کاربران توسط ارزهای دیجیتال خواهد بود.
وب ۳ و متاورس (Metaverse)
متاورس (Metaverse) به زبانی ساده یعنی یک دنیای دیجیتال سهبعدی که حتی با تلفنهای هوشمند خود میتوانید وارد آن شوید! دنیای متاورس از دنیای بازیهای حتی پیشرفته امروزی بسیار گستردهتر است. شما میتوانید در متاورس زندگی کنید! درست مثل یک زندگی واقعی!
همچنین شما برای استفاده از دنیای متاورس نیازی به احراز هویت ندارید چون این دنیا نیز مانند تمامی تکنولوژیهای وب ۳ غیرمتمرکز است.
شما میتوانید در متاورس با دوستان خود در یک فضای سهبعدی ملاقات داشته باشید، جلسات کاری خود را در آنجا برگزار کنید، از فروشگاههای متاورس خرید گنید و خلاصه هر کاری که در دنیای واقعی میتوانید انجام دهید در آن دنیا نیز قادرید انجام دهید. این دنیای جذاب هم یکی از هدایای وب ۳ است که در حال گسترش و فراگیری است.
جمعبندی
در مقالهی حاضر به بررسی مختصر سیر رشد صعودی اینترنت پرداختیم و وب ۱ و وب ۲ را توضیح دادیم. در ادامه مقاله به بررسی وب ۳ پرداختیم و مزایای آن را شرح دادیم و یکی از تکنولوژیهای مهم وب ۳ یعنی بلاک چین و متاورس را موردبررسی قراردادیم.
امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم اطلاعات خوبی درزمینهٔ وب ۳ به شما عزیزان ارائه کرده باشیم. لطفاً نظرات و پیشبینی خود از وب ۳ را با ما در قسمت نظرات به اشتراک بگذارید.
