ارز دیجیتال چیست و چه کاربردی دارد؟
ارز دیجیتال یا کریپتو کارنسی (Cryptocurrency) یک شکل از پول دیجیتال است که بر اساس علم رمزنگاری ساخته شده است. اکثر ارزهای دیجیتال برای استفاده و بهره مندی از شفافیت و غیرمتمرکز بودن (Decentralize) از فناوری بلاک چین (Blockchain) استفاده میکنند.
غیرمتمرکز بودن این ارزها به معنای این است که توسط هیچ گروه، سازمان و سازمانی کنترل نمیشوند.
شما قادرید ارزهای دیجیتال را بهطور مستقیم و بدون کنترل و دخالت هیچ واسطهای در بستر شبکهی اینترنت به هرکسی ارسال کنید؛ درواقع برای ایجاد تراکنش در ارزهای دیجیتال، شما نیاز به افتتاح حساب و احراز هویت در حساب بانکی خاص یا سازمانهای واسطهای دیگر ندارید.
رمز ارزها هم مانند دیگر پولها (ارزهای فیات) مثل ریال و دلار با سازوکارها و متدهای متنوعی ایجاد میشوند. رویه ساخت برخی از ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین (Bitcoin) با ماینینگ (استخراج) انجام میپذیرد؛ برخی دیگر از ارزهای دیجیتال که از قبل استخراجشدهاند بهصورت سکه یا توکن روی شبکه برای خریدوفروش و معاملات روی شبکه بلاک چین قرار میگیرند.
رمز ارزها روی تکنولوژی دفتر کل توزیعشده (Distributed Ledger) ساخته و قرار دادهشدهاند که این دفتر کل یکی از محصولات فناوری بلاک چین است. این بلاک چینها که به اکثراً بهصورت عمومی هستند، قابل مشاهده توسط تمام افراد در شبکه هستند و این ویژگی شفافیت بلاک چین است.
ارز دیجیتال چیست؟
به نظر تعداد زیادی از کاربران رمز ارز بیت کوین اولین ارز دیجیتال واقعی است که همانطور که در وایت پیپر (White Paper) این رمز ارز قیدشده است ایده آن در سال ۲۰۰۸ میلادی ثبت و اولین سکه بیت کوین در سال ۲۰۰۹ میلادی استخراجشده است.
ایده خلق ارزهای دیجیتال با دو مسئله مهم در دنیای مالی یعنی «دخالت و کنترل شخص ثالث» شکل گرفت. وقتیکه شما برای نگهداری از پولتان و همچنین انتقال پول از بانک کمک میگیرید، درواقع شما به بانک اعتماد کردهاید و این اعتماد شاید برایتان ریسک داشته باشد.
بیت کوین تحت عنوان اولین ارز دیجیتال جهان توانست این مشکل اعتماد را حل کند و دیگر نیازی نیست که شما برای انتقال و نگهداری پول خود به نهاد یا بانک خاصی اعتماد کنید؛ در ادامه به توضیح اینکه چگونه ارز دیجیتال میتواند این مشکل را حل کند میپردازیم.
با گذر زمان از سال ۲۰۰۹ میلادی ارزهای دیجیتال زیادی برای حل مشکلات و همچنین کاربردهای دیگر متولد شدند. برای نمونه میتوان به ارز دیجیتال اتریوم اشاره کرد که یک بستر قوی برای توسعه برنامهها و همچنین اجرای قراردادهای هوشمند ایجاد کرد؛ و یا ارز دیجیتال ریپل که با یک نگاه خوشبینانه به بانکها تمرکز خود را بر ارتقا و بهینهسازی ارتباطات بینبانکی و رمز ارزها و نهایتاً پرداخت سریع و کمهزینه گذاشت و خوشبختانه موفق بود و توانست در دادگاههای بورس و اوراق بهادار SEC() سربلند بیرون بیاید.
در حال حاضر توکن های زیادی بر بستر کریپتو کارنسی ساختهشدهاند؛ ایاس (EOS)، ترون (TRX)، دوج (DOGE) و غیره
ازجمله توکن هایی هستند که از بلاک چینهای اصلی برای اجرای ترانس اکشنهای (تراکنش) خود بهرهبرداری میکنند.
ارزهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟
ارزهای دیجیتال برای اجرای تراکنشهای خود از مدلهای مختلفی استفاده میکنند. بهعنوانمثال، بیت کوین از مدل اثبات کار (Proof of Work) استفاده میکند که بر اساس این مدل، ماینرهای بیت کوین تراکنشها را بررسی و تائید میکنند.
این مدلهای متنوع در فناوری بلاک چین «الگوریتمهای اجماع» یا Conscious Algorithm نامیده میشوند. در این الگوریتمهای اجماع، چگونگی بهاتفاق رسیدن مشارکتکنندگان شبکه برای تائید یا عدم تائید یک تراکنش تعیین میشود.
تمامی تراکنشهای ارزهای دیجیتال بهصورت متد همتا به همتا (P2P) انجام میگیرد و بر مبنای این مدل، تراکنش از بودن واسطه بینیاز میشود.
درواقع وظیفه نظارت بر شبکه و تأمین امنیت توسط نودها انجام میگیرد و این نودها در هر شبکه با روشهای مختلفی مشخصشده است؛ مثلاً برای بیت کوین، ماینرها یا استخراجکنندگان مسئولیت نظارت بر تراکنش و امنیت آن را به عهدهدارند.
رمز ارزها چه فرقی با پولهای معمولی دارند؟
انواع رمز ارزها
ارزهای دیجیتال معروف
بیت کوین (Bitcoin)
بیتردید مشهورترین و قدیمیترین و همچنین پرچمدار مارکت ارزهای دیجیتال بیت کوین است. از زمان ساخت این ارز دیجیتال توسط ساتوشی ناماکاتو در سال ۲۰۰۸ میلادی، این ارز تاکنون جایگاه اول خود را از دست نداده است.
اتریوم (Ethereum)
در سال ۲۰۱۳ میلادی ایدهی اولیه ارز دیجیتال اتریوم توسط ویتالیک بوترین مطرح گردید. عرضه اولیه (ICO) سکه اتریوم در سال ۲۰۱۴ انجام شد و بالاخره در جولای ۲۰۱۵ اتریوم راهاندازی شد. اتریوم با ایدههای نوآورانه مانند قراردادهای هوشمند Smart Contract به بازار نفوذ و رتبه دوم را از آن خود کرد. هر کاربر میتواند در شبکهی اتریوم توکن خود را بسازد.
BNB (بایننس کوین)
بایننس کوین، سکهی انحصاری صرافی بایننس است. این ارز دیجیتال در ماه جولای سال ۲۰۱۷ بهصورت (ICO) عرضه شد. هدف اصلی بایننس کوین جذب سرمایه برای صرافی معتبر ارزهای دیجیتال بایننس (Binance) بود. ساخت این ارز دیجیتال موجب پیشرفت چند برابری ارزش صرافی و به طبع ارزش این سکه شد؛ بهطوری که در حال حاضر رتبه این ارز دیجیتال در جدول ردهبندی مارکت ارزهای دیجیتال ۳ است. در ابتدا این ارز دیجیتال بر شبکهی ERC-20 اتریوم قرار داشت و در سال ۲۰۱۹ میلادی شبکهی اختصاصی بلاک چین خود را راهاندازی کرد و بر بستر بلاک چین خود قرار گرفت.
لایت کوین (Litecoin)
سوم ارز دیجیتال معروف و قدیمی، ارز دیجیتال لایت کن است. لایت کوین با انجام تغییرات بر کدهای بیت کوین (فورک) متولد شد. سازنده لایت کوین چارلی لی است. ارز دیجیتال لایت کوین از مدتها قبل بهعنوان نقرهی دیجیتال در بین فعالان بازار کریپتو کارنسی معروف است.
چرا ارزهای دیجیتال محبوباند؟
سخن پایانی
در مقالهی حاضر به تعریف و ماهیت ارز دیجیتال پرداختیم و چگونگی کارکرد آن را بازگو کردیم. تفاوت بین بیت کوین، آلت کوین و توکن را شرح دادیم و مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال را بیان کردیم، چند ارز دیجیتال معروف را معرفی کردیم و دلیل محبوبیت ارزهای دیجیتال را بررسی کردیم. امیدواریم توانسته باشیم در این مقاله به پرسشهای ذهنی شما پاسخ مناسبی داده باشیم. لطفاً نظرات خود را در مورد ارزهای دیجیتال با آژانس دیجیتال مارکتینگ ای تی هما به اشتراک بگذارید.