ماموریت و چشم انداز سازمان چیست؟

زمان مطالعه: ۷ دقیقه

ماموریت و چشم انداز سازمان چیست؟

ماموریت و چشم انداز سازمان دو اسناد اساسی هستند که فلسفه و اهداف اصلی آن سازمان را تعریف می‌کنند. این دو مفهوم معمولاً به طور اشتباه با یکدیگر تلقی می‌شوند، اما در واقع تفاوت‌های مهمی دارند.

ماموریت، به صورت خلاصه و مختصر، اهداف و فعالیت‌های اساسی سازمان را مشخص می‌کند. این بیان معمولاً به جوانب اصلی سازمان می‌پردازد، شامل ارزش‌ها، اصول، و فعالیت‌های اساسی که سازمان را تشکیل می‌دهند. ماموریت در پاسخ به سوال “در چه کسب و کاری هستیم؟” بیان می‌شود.

در مقابل، چشم‌انداز یا بیانیه چشم‌انداز به طور جامع‌تر و دوراندیشانه‌تر، آینده مطلوب و اهداف بلندمدت سازمان را توصیف می‌کند. این بیان مشخص می‌کند که سازمان به کجا می‌خواهد برود، چه تغییراتی را در طول زمان تجربه خواهد کرد، و چه تأثیراتی در جامعه و صنعت خود ایجاد می‌کند. چشم‌انداز در پاسخ به سوال “چه چیزی می‌خواهیم بشویم؟” بیان می‌شود.

از این رو، ماموریت تاکید بر وضوح و مشخصیت در اهداف کنونی سازمان دارد، در حالی که چشم‌انداز به عنوان یک رویا و هدف بلندمدت، راهبرد و جهت‌گیری برای سازمان عمل می‌کند.

با این تفاوت‌ها، هر دو مفهوم اساسی برای هر سازمانی است و از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند، زیرا که هرکدام به نحوی وضاحت و هدایت را برای سازمان فراهم می‌کنند و در تصمیم‌گیری‌ها و راهبرد‌هایش تأثیرگذار هستند.

چشم‌انداز یا Vision

چشم‌انداز یا Vision، بخشی اساسی از برنامه‌ریزی استراتژیک سازمان یا شرکت است که به وضوح آینده‌ی مطلوب و آرمانی آن را توصیف می‌کند. این تصویر آینده، هدف‌ها و آرزوهایی است که سازمان در یک زمان معین می‌خواهد به آن دست یابد، یا به عبارت دیگر، آرزوها و اهداف آتی که سازمان در شرایط کنونی می‌خواهد به آن‌ها برسد.

چشم‌انداز معمولاً تأثیرات و تجربیات گذشته، نیازها و تقاضاهای جامعه و محیط اطراف را در نظر می‌گیرد. هدف اصلی آن، ایجاد یک جهت‌گیری و راهبرد برای سازمان به سمت آینده‌ای بهتر و مطلوبتر است. این بیان به عنوان منبع الهام و انگیزه برای کارکنان و اعضای سازمان عمل می‌کند.

یک چشم‌انداز موفق باید مختصر و مفید باشد. به طوری که همه سطوح سازمان را در نظر بگیرد و ایده‌آل‌های مناسب را به تصویر بکشد. این بیان باید به گونه‌ای باشد که باقی بماند و در ذهن افراد ماندگاری داشته باشد. همچنین باید ایده‌آل‌های سازمان را به خوبی به نمایش بگذارد.

در نهایت، چشم‌انداز سازمان نه تنها راهنمایی برای تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات کنونی است. بلکه همچنین به عنوان یک رویا و هدف نهایی، انگیزه و انرژی لازم برای پیشروی و توسعه سازمان را فراهم می‌کند.

برای طراحی چشم‌انداز، مجموعه‌ها باید این مشخصات را به دقت در نظر بگیرند:

 

آینده بهتری را به تصویر بکشد:

چشم‌انداز باید یک تصویر جذاب و مطلوب از آینده‌ای بهتر و پیشرفته‌تر را ارائه دهد که بتواند اعضای سازمان و جامعه را به سوی آن جلب کند.

 

پیامدهای مثبت را بیان کند:

چشم‌انداز باید از تأثیرات مثبت و مفیدی که بر جامعه و محیط اطراف خواهد داشت، حرف بزند و این تأثیرات را به وضوح نشان دهد.

 

جاه طلبانه و در عین حال ملموس باشد:

چشم‌انداز باید یک هدف بلندمدت جاه طلبانه داشته باشد. اما در عین حال باید قابلیت دست‌یافتن به آن را نیز داشته باشد.

 

پسندیده و مطلوب باشد:

چشم‌انداز باید جذاب و مطلوب برای افراد باشد و آن‌ها را به تحقق آن جلب کند.

 

رضایت شغلی را برای کارکنان به ارمغان بیاورد:

چشم‌انداز باید افراد را به طور مستقیم به اهداف و ارزش‌های سازمان متصل کند و رضایت شغلی آن‌ها را افزایش دهد.

 

منحصر به فرد باشد:

چشم‌انداز باید از دیدگاه شخصی و منحصر به فرد سازمان سرچشمه گرفته شده و نشان‌دهنده خصوصیت‌ها و مزایای منحصر به فرد آن باشد.

 

دستیابی به ارزش‌های مشترک را سهولت بخشد:

چشم‌انداز باید ارزش‌هایی را که سازمان با افرادش به اشتراک می‌گذارد، به طور واضح واضح نشان دهد.

 

مسیر حرکت شرکت را به وضوح بیان کند و قابل فهم باشد:

چشم‌انداز باید یک راهنمای مشخص و واضح برای مسیر حرکت و توسعه شرکت باشد که برای افراد قابل فهم باشد.

 

تغییرات آینده را پاسخگویی کند:

چشم‌انداز باید از تغییرات و چالش‌های آینده آگاهی داشته باشد و بتواند به این تغییرات پاسخگویی کند.

 

انگیزه و تحرک در کارکنان ایجاد کند:

چشم‌انداز باید انگیزه و تحرک را در کارکنان ایجاد کند و آن‌ها را به طراحی و تحقق آن هدف بلندمدت سازمان تشویق کند.

 

فواید و منافع تدوین چشم‌انداز

تدوین چشم‌انداز برای یک مجموعه به صورت قابل توجهی به بهبود عملکرد و موفقیت آن کمک می‌کند. برخی از فواید و منافع تدوین چشم‌انداز عبارتند از:

 

ارائه تصویری از مجموعه در پایان افق برنامه‌ریزی:

چشم‌انداز، تصویری از آینده مطلوب و آرمانی مجموعه را ارائه می‌دهد که به تمام اعضای آن کمک می‌کند تا بفهمند که مجموعه در نهایت به چه شکلی خواهد بود.

 

ایجاد درکی کلی از موفقیت مجموعه:

چشم‌انداز به اعضای مجموعه درکی کلی از مفهوم موفقیت می‌دهد و آن‌ها را به سمت اهداف و ارزش‌های مشترک هدایت می‌کند.

 

ایجاد اتفاق نظر بر آینده مطلوب مجموعه:

با ارائه چشم‌انداز، اعضای مجموعه از اهمیت و ارزش اهداف و تلاش‌های آینده مطلع می‌شوند که می‌تواند به ایجاد اتفاق نظر و تمرکز مشترک بر سوی یک هدف مشترک کمک کند.

 

روشن‌ساختن جهت و مقصود حرکت مجموعه:

چشم‌انداز به مجموعه کمک می‌کند تا مسیری روشن و معین برای پیشروی و توسعه پیدا کند و مقصود حرکت خود را مشخص کند.

 

مشخص‌نمودن این که مجموعه، در صورت برآوردن مأموریت خود، به چه ساختاری خواهد رسید:

با ارائه چشم‌انداز، مجموعه می‌تواند مراحلی که در صورت برآوردن مأموریت خود خواهد گذراند را به وضوح تشخیص دهد.

 

در مواجهه با مسایل پیش آمده سازمان فوق فعال خواهد بود:

چشم‌انداز، سازمان را به تمرکز بر روی هدف نهایی و مأموریت آن تشویق می‌کند که باعث فعالیت بیشتر و تلاش برای حل مسایل پیش آمده می‌شود.

 

به کارگیری ابتکار عمل و خلاقیت در سازمان افزایش خواهد یافت:

چشم‌انداز، کارکنان را به ابتکار و خلاقیت تشویق می‌کند تا راه‌حل‌های جدیدی برای دستیابی به هدف نهایی ارائه دهند.

 

به طور کلی، چشم‌انداز یک مجموعه می‌تواند انگیزه و انرژی لازم برای پیشبرد و توسعه آن را فراهم کند و به تمام اعضای سازمان راهنمایی کند تا به سوی یک آینده بهتر و موفق‌تر پیشروی کنند.

ماموریت یا  Mission:

ماموریت یک سازمان نقش بسیار مهمی در تعیین جهت و هدف فعالیت‌های آن دارد. این بیانیه، دلیل وجودی سازمان را به وضوح توضیح می‌دهد و همچنین می‌تواند به عنوان یک راهنمای کلی برای تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات سازمان مورد استفاده قرار گیرد. در این راستا، بیانیه ماموریتی که به درستی تدوین شده باشد. قادر به پاسخگویی به پنج سؤال پایه و اساسی زیر خواهد بود:

 

چه چیزی؟

ماموریت سازمان باید کالاها و خدماتی که سازمان ارائه می‌دهد را توصیف کند و به وضوح بیان کند که این محصولات یا خدمات چه فوایدی برای مشتریان دارند و چه نیازهایی را برطرف می‌کنند.

 

چه کسی؟

ماموریت سازمان باید مشتریان و جمعیت‌های هدف سازمان را شناسایی کند و به وضوح تعیین کند که کدام گروه‌ها و افراد از محصولات یا خدمات سازمان بهره‌مند خواهند شد.

 

کجا؟

این قسمت باید حیطه رقابتی سازمان را تعیین کند و بیان کند که سازمان در کدام بازارها و صنایع به رقابت می‌پردازد.

 

چرا؟

ماموریت سازمان باید هدف اصلی و بهینه‌سازی سازمان را بیان کند و توضیح دهد که چرا ارائه محصولات یا خدمات خاص به مشتریان مهم است.

 

چگونه؟

ماموریت سازمان باید ویژگی‌های منحصر به فرد و مزیت‌های رقابتی سازمان در رسیدن به اهداف و ارزش‌های خود را مشخص کند.

 

با توجه به این پنج سؤال پایه، ماموریت سازمان به عنوان یک راهنمای کلی و واضح برای اعضای سازمان عمل می‌کند و به آن‌ها کمک می‌کند تا به طور مشترک بر روی یک هدف مشترک تمرکز کنند و به سمت رسیدن به آن پیشروی کنند.

نتایج حاصل از تدوین ماموریت سازمان

تدوین یک ماموریت مناسب باعث می‌شود که اهداف و وظایف مجموعه به وضوح مشخص شود و به تمام اعضای آن کمک می‌کند تا در جهت یکنواختی و همترازی حرکت کنند. نتایجی که از تدوین ماموریت به دست می‌آیند عبارتند از:

روشن شدن فلسفه وجودی مجموعه، نقش‌ها و وظایف آن:

ماموریت به وضوح تعیین می‌کند که سازمان به چه هدفی می‌پردازد و چگونه می‌خواهد این هدف را دستیابی دهد، که این امر باعث روشن‌شدن فلسفه وجودی مجموعه و نقش‌ها و وظایف آن می‌شود.

 

ایجاد توافق در خصوص سمت و سوی حرکت مجموعه:

ماموریت به اعضای سازمان کمک می‌کند تا در خصوص سمت و سوی حرکت مجموعه توافق بیشتری داشته باشند و بر روی یک هدف مشترک متمرکز شوند.

 

ایجاد تمرکز بر بحث و بررسی مسائل اساسی و مهم:

ماموریت به سازمان کمک می‌کند تا به مسائل اساسی و مهم توجه بیشتری داشته و تمرکز بیشتری بر روی حل این مسائل قائل شود.

 

ایجاد وحدت رویه بین مدیران، تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان:

ماموریت باعث ایجاد وحدت رویه و توافق بین مدیران، تصمیم‌گیران و تصمیم‌سازان سازمان می‌شود که این امر باعث توسعه یک محیط کاری هماهنگ و موثر می‌شود.

 

همسویی در تفکر و تصمیم‌گیری در مورد مسائل کلیدی:

ماموریت باعث می‌شود که اعضای سازمان هماهنگ‌تر در مورد مسائل کلیدی فکر کنند و تصمیمات بهتری در این زمینه بگیرند.

 

از طرفی، یک ماموریت خوب می‌تواند به عنوان یک بنیان برای تفکر و اقدامات استراتژیک سازمان عمل کند و باعث متمایز شدن سازمان از رقبا و تعیین قلمرو فعالیت‌های آن در بازار شود. در نهایت، تدوین یک ماموریت مناسب نیازمند همکاری با شرکت‌های فعال در همان زمینه است تا بتوان از تجربیات آن‌ها بهره‌برد و یک ماموریت کارآمد و اثربخش را تدوین کرد.

 

 

 

بیشتر بخوانید:

تاریخچه ی برند فیلیپس؛ یک قرن نوآوری

مدل هدف‌گذاری SMART (اسمارت) چیست و چگونه باید آن را انجام داد؟