حتماً شما هم اصطلاح یک دست صدا ندارد را شنیده‌اید و حتماً می‌دانید که کارهای جمعی و تیمی اثربخشی و بهره بری بالایی نسبت به کار فردی دارد. سازمان‌ها، نهادها و مؤسسات بزرگ به کمک قابلیت‌های کار گروهی و جمعی توانسته‌اند به موفقیت‌های چشم‌گیری دست پیدا کنند. در این مقاله به بررسی قابلیت سینرژی یا هم‌افزایی (Synergy) می‌پردازیم.
اگر شما هم تمایل دارید در مورد هم‌افزایی یا سینرژی بدانید و همچنین با کاربرد آن و چگونگی استفاده از آن آشنا شوید تا انتهای مقاله با ما همراه شوید. بی‌تردید با فهمیدن قدرت هم‌افزایی یا سینرژی، شما علاقه‌مند خواهید شد تا این فرمول جادویی در زندگی حرفه‌ای و شخصی خود اجرا کنید.
هم‌افزایی یا سینرژی چیست؟
کلمه‌ی سینرژی یا «Synergy» که از دو قسمت syn به معنای باهم بودن و ergy که به معنای کار و فعالیت است ترکیب‌شده است که می‌توان آن را این‌گونه تعریف کرد:
کار یا فعالیتی که توسط بیشتر از توان یک نفر انجام می‌شود.
این مفهوم را در زبان فارسی هم‌افزایی می‌نامیم؛ اما سؤال اینجاست که این هر کاری که به‌صورت گروهی انجام می‌شود سینرژی یا هم‌افزایی است؟
برای جواب صحیح به این سؤال باید بیشتر با مفهوم و تعریف سینرژی یا هم‌افزایی آشنا شویم و توجه و درک صحیحی از مفهوم سینرژی داشته باشیم.
فرض کنید که ۵۰۰ کیلوگرم وزنه روی یک گاری وجود دارد. یک نفر از اعضای تیم قادر به کشیدن و جابجایی فقط ۲۰۰ کیلوگرم از بار را دارد و فردی دیگر از تیم توانایی کشیدن و جابجایی ۳۰۰ کیلوگرم از بار را دارد. بدیهی است که هیچ‌کدام از این دو نفر قادر نیستند که به‌تنهایی بار ۵۰۰ کیلوگرمی را جابجا کنند، اما اگر این دو نفر تصمیم بگیرند که باهم دیگر این بار را بکشند چطور؟ چه نتیجه‌ای از این مثال می‌گیرید؟
درواقع می‌توان این‌طور گفت که: وقتی‌که هم‌افزایی یا سینرژی انجام می‌شود مجموع توان‌های چند نفر از بازدهی تلاش‌های مستقل هر فرد بیشترمی‌شود. درواقع جمع شدن توانایی‌ها فقط مهم نیست بلکه بازدهی جمعی باید بیشتر از تلاش‌های هر نفر در تنهایی باشد.
در برخی مقالات علمی مفهوم هم‌افزایی یا سینرژی را با عبارت «۱+۱=۳» و یا «۲× ۲ = ۵» نمایش می‌دهند.
درواقع وقتی توان یک نفر ۱ و توان نفر دوم هم ۱ باشد برآیند و نتیجه‌ی تلاش آن‌ها بالاتر از توان مستقل (تکی) هرکدام بوده و فقط در این صورت می‌توان این فعالیت را سینرژی نامید. اگر این‌طور نباشد نمی‌توان آن را سینرژی تلقی کرد و می‌توان گفت که فقط یک همکاری اتفاق افتاده است.
شرایط ایجاد هم‌افزایی یا سینرژی چیست؟
همان‌طور که ذکر شد هر فعالیت چندنفره سینرژی یا هم‌افزایی نیست؛ اما اگر تلاش یا فعالیتی گروهی به نتایجی تصاعدی منجر شود که هیچ‌کدام از اعضای تیم به‌تنهایی توانایی انجام آن را نداشته باشند هم‌افزایی اتفاق افتاده است.
بی‌تردید برای ساخت یک نتیجه‌ی تصاعدی در کارهای گروهی، بایستی عامل‌های انگیزشی وجود داشته باشد تا اعضای تیم را به سینرژی ترغیب و تشویق کند. از عوامل انگیزشی و راغب کنند به می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
اهداف مشترک بین اعضا
فرض کنید که یک تیم ورزشی تصمیم به حضور در مسابقات جام جهانی را داشته باشد اما چند نفر از اعضای تیم تمایلی برای حضور در مسابقات در سطح جهانی را نداشته باشند. به نظر شما در این تیم هم‌افزایی قابل شکل‌گیری است؟ بدون شک شاید این تیم بتواند کار گروهی خوبی را داشته باشد اما باوجود افراد بی‌تمایل در تیم، در این تیم هم‌افزایی شکل نمی‌گیرد.
حالا فرض کنید که سه شریک تجاری که به‌اتفاق همدیگر یک بنگاه اقتصادی را راه‌اندازی کرده‌اند، قصد دارند که قسمتی از سهم بازار را از آن خود کنند. به نظر شما موفق می‌شوند؟ بله. آن‌ها موفق خواهند شد چون این سه نفر یک هدف اصلی دارند و هر سه آن‌ها راغب هستند که به این هدف برسند، بنابراین در این تیم سه نفر هم‌افزایی و سینرژی تولید خواهد شد.
هویت ارزشی مشترک بین اعضا
علاوه بر هدف مشترک، هویت ارزشی هم یکی دیگر از عوامل ایجاد هم‌افزایی است. به‌عنوان‌مثال فرض کنید که یک کارگاه تولید مبل قرار است تا ۶ ماه دیگر ۳۰۰ مبل را تولید کند. ۱۰ نفر در این کارگاه مشغول به کار هستند که برخی ایرانی و برخی دیگر از ملیت‌های دیگر هستند. این افراد ارزش‌های مذهبی، فرهنگی کاملاً متفاوتی دارند و در اکثر مواقع در محیط کار به مشاجره و بحث مشغول هستند.
این افراد از کار کردن در کنار هم رضایت ندارند و یک نوع اجبار در فعالیت مشترک خود متصور هستند. حتماً پی بردید که فعالیت این کارگران فقط یک کار گروهی است و موفق نخواهند شد که در کار خود به هم‌افزایی برسند.
توانایی تعامل گروهی بالا
تعامل و ارتباط بین اعضا و مدیریت تیم و همچنین داشتن یک استراتژی خوب یکی دیگر از عوامل مهم در ایجاد سینرژی است. بعضی از افراد تیم بهتر می‌توانند با اعضای دیگر تعامل و ارتباط داشته باشند اما برخی دیگر ازتیم تک‌روی و کار فردی را بیشتر دوست دارند. گروه‌هایی که دارای روحیه کار گروهی و تعاملی هستند بهتر می‌توانند به هم‌افزایی برسند و قطعاً در اجرا و نتیجه بهتر از بقیه عمل خواهند کرد.
نظم گروهی
بعضی از تیم‌ها دارای نظم گروهی بالایی هستند؛ اما بعضی دیگر نظم بالایی نداشته و غال اوقات آشفته و غیر منسجم هستند. اگر یک استراتژیست در این تیم‌ها مستقر شود خواهد توانست که به افزایش نظم کمک شایانی کند و درنتیجه کارها با سرعت و دقت بالاتری انجام می‌پذیرد. آشفتگی و بی‌نظمی یکی از موانع اصلی ایجاد هم‌افزایی در تیم است و اگر این مورد حل نشود سینرژی به‌هیچ‌وجه در تیم رخ نخواهد داد.
نتایج هم‌افزایی یا سینرژی مثبت یا منفی؟
هم‌افزایی برآیند توان فکری و فیزیکی افراد تیم است و ربطی به نوع هدف ندارد. این امکان وجود دارد که یک گروه از سینرژی برای اهداف مقدس و خیرخواهانه استفاده کنند و این همکاری به یک سینرژی مثبت تبدیل می‌شود. از طرفی این امکان هم وجود دارد که یک گروه یا تیم باهدف‌های شوم و منفی شکل بگیرد و بر اثر تعامل و هدف مشترک اعضای تیم یک سینرژی تاریک یا منفی ایجاد شود.
پس قاطعانه نمی‌توان گفت که سینرژی صرفاً برای کارهای مثبت شکل می‌گیرد. سینرژی یک چاقوی دو لبه است که بدیهی است که وقتی برای اهداف منفی شکل بگیرد نتایج منفی و بدی را در پی خواهد داشت.
آیا سینرژی و هم‌افزایی به‌صورت فردی هم قابل‌اجراست؟
همانطورکه گفتیم سینرژی یا هم‌افزایی مجموع توان افراد است؛ اما صرف‌نظر از تعریف علمی و کاملی که از این تعریف وجود دارد می‌توان به‌نوعی تمرکز حواس و تمرکز بر یک نقطه یا هدف را هم یک هم‌افزایی یا سینرژی دانست. وقتی تمام انرژی، حواس، تمرکز، توجه و توان ما فقط و فقط بر انجام یک کار خاص معطوف شود، نتیجه‌ی آن کار بسیار بهتر از وقتی است که تمام انرژی، حواس، تمرکز، توجه و توان ما بر چند کار مختلف تقسیم‌شده باشد.
درواقع تمرکز عمیق بر انجام یک کار در ما یک سینرژی از تمام توانمان ایجاد می‌کند که نتایج شگفت‌انگیزی برای ما خواهد داشت.
سخن پایانی
در این مقاله به بررسی مفهوم سینرژی یا هم‌افزایی پرداختیم. هم‌افزایی را تعریف کردیم و از قدرت آن در سرعت و کیفیت کارها صحبت کردیم. در ادامه مقاله به عوامل ایجاد هم‌افزایی مانند اهداف مشترک بین اعضا، هویت ارزشی مشترک بین اعضا، توانایی تعامل گروهی بالا، نظم گروهی اشاره کردیم و نکاتی را در مورد سینرژی بازگو کردیم. از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بوده‌اید از شما تشکر می‌کنیم. لطفاً نظرات و تجربیات خود را در مورد هم‌افزایی با آژانس دیجیتال مارکتینگ ای تی هما به اشتراک بگذارید.
