تاب‌آوری چیست و چرا اهمیت دارد؟
یکی از مهم‌ترین عوامل در رشد و موفقیت تاب‌آوری است. به‌طورکلی تاب‌آوری در ذهن افراد به عناوین زیر تعریف می‌شود:
- توانایی بازپروری بعد از شکست
- انعطاف و سازگاری با شرایط و موقعیت جدید
- تغییرات و ادامه دادن مسیر در مواجهه با چالش‌ها
تاب‌آوری در کسب‌وکار و زندگی شخصی اهمیت بالایی دارد. وقتی‌که در کسب‌وکار خود به‌اشتباه خود پی می‌بریم به تغییرات جدید نیازمندیم و یا در مسیر رشد خود با موانعی برخورد می‌کنیم که باید با تلاش و ثبات قدم از آن‌ها عبور کنیم. اگر بر تاب‌آوری خود کار نکنید، احتمال درگیر شدنتان با استرس، اضطراب و شکست به‌شدت بالا می‌رود. در این مقاله قصد داریم به مبحث تاب‌آوری بپردازیم و راهکارهایی عملی برای افزایش تا آوری به شما ارائه دهیم. پس با ما همراه باشید.
تاب‌آوری چیست؟
حتماً خیلی از افراد را دیده‌اید که در مواجهه با موانع و مشکلات آرام و خونسرد هستند، این افراد دارای خصوصیاتی هستند که در علم روانشناسی به آن تاب‌آوری گفته می‌شود. افراد دارای تاب‌آوری بالا به‌سادگی قادرند از نقاط قوت و پتانسیل خود در مواجه با مشکلات و چالش‌های زندگی و کاری بهره‌برداری کنند. این موانع و مشکلات عبارت‌اند از:
- مشکلات مالی
- ورشکستگی کسب‌وکار
- بیماری
- بلایای طبیعی
- مرگ عزیزان
- طلاق
- و …
افراد تاب آور برخلاف دیگران، باشهامتی ستودنی به بطن مشکلات خود می‌روند و آن‌ها را حل می‌کنند؛ اما افرادی که دارای تاب‌آوری نیستند از مشکلات فرار می‌کنند و غالباً بااحساس ترس، استرس و اندوه روبرو هستند.
افراد تاب آور تهدیدها را تبدیل به فرصت می‌کنند. آن‌ها با حل مشکلات، درس می‌گیرند و تجربه کسب می‌کنند و فرصت رشد را در چالش‌ها از دست نمی‌دهند.
افرادی که فاقد ویژگی تاب‌آوری هستند بااحساس شکست و ناامیدی که در مقابله با مشکلات تجربه می‌کنند، نسبت به رفتارهای ناسالم و خطرناک مانند اعتیاد بسیار آسیب‌پذیر هستند، آن‌ها با فرار از مشکلات نه‌تنها موفق نمی‌شوند بلکه ممکن است به بیماری‌های روحی و روانی نیز مبتلا شوند.
چه کسی تاب آور است و چرا؟
برخی از انسان‌ها در طول زندگی خود به‌طور طبیعی تاب آور می‌شوند و به کمک آن در مقابله با مشکلات پیروز خواهند شد. ویژگی تاب‌آوری یک ویژگی ذاتی نیست و مانند اکثر مهارت‌ها با تمرین و اراده به دست می‌آید. تاب‌آوری برآیند پیچیده‌ای از علامت درونی و بیرونی مانند ژنتیک، سلامی جسمانی، سلامتی روان و شرایط محیطی است.
یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های تقویت تا آوری، حمایت‌های اجتماعی است. انسان‌ها در مواجهه با مشکلات اگر موردحمایت فرد یا اجتماعی مانند خانواده یا دوستان قرار گیرند، ویژگی تاب‌آوری در آن‌ها تقویت خواهد شد و قادر خواهند بود راحت‌تر بر مشکلات پیروز شود.
از دیگر ویژگی‌های افراد تاب آور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دارا بودن ذهنیت مثبت از خود و توانایی‌های خود
- عزت‌نفس بالا
- داشتن توانایی کنترل درونی
- توانایی ارتباط با دیگران
- داشتن تصور ذهنی مبارز (نه بازنده)
- بالا بودن هوش هیجانی و هوش معنوی
چگونه تاب‌آوری را در خود به وجود آوریم؟
همان‌طور که گفته شد تاب‌آوری را هم مانند بسیاری از مهارت‌ها می‌توان از طریق تمرین به جزئی از ویژگی‌های خود تبدیل کرد.
در ادامه مراحلی را برای افزایش تاب‌آوری شما بازگو خواهیم کرد:
بازسازی افکار خود
همان‌طور که گفته شد افراد تاب آور، مشکلات را یک عامل منفی نیم دانند بلکه از آن به‌عنوان عاملی برای افزایش رشد خود استفاده می‌کنند. به‌جای اینکه مشکلات را سختی‌های لاینحل و بغرنج بدانید، در افکار خود بازنگری کنید و این مشکلات را مانند تاب آخرها، مشکلات را موانعی گذرا برای افزایش تجربه و رشد خود تلقی کند.
حمایت‌کنندگان را پیدا کنید
قطعاً صحبت کردن از مشکلات آن‌ها را از بین نمی‌برد؛ اما بازگو کردن مشکلات با یک دوست و یا عضوی از خانواده به لحاظ روانی شما را آرام می‌کند و به‌علاوه احساس حمایت و همدلی را در شما زنده خواهد کرد و درنتیجه میزان تاب‌آوری شما را افزایش خواهد داد. همچنین برخی از افراد علاوه بر حمایت معنوی، قادرند را برای آسان‌تر شدن رفع مشکلات از شما حمایت مادی کنند.
در مقابله با مشکلات وقتی در ذهن خود به این باور رسیده‌اید که کسانی هستند که شما را در این مسیر حمایت کنند، تاب‌آوری شما به شکل معجزه آسانی افزایش پیدا می‌کند.
تمرکز روی کارهای در کنترل
وقتی‌که با یک مشکل یا بحران روبرو می‌شوید، به‌جای تمرکز بر عواملی که خارج از کنترل شما هستند، توجه و انرژی خود را روی چیزهایی بگذارید که بر آن‌ها کنترل دارید. مثلاً آرزوی اینکه «کاش می‌شد به عقب برگشت و این اشتباه را مرتکب نشد!» نه‌تنها دردی را دوا نمی‌کند بلکه موجب سرخوردگی شما می‌شود.
مدیریت استرس
یکی از ضروری‌ترین مراحل در تاب‌آوری، مدیریت استرس است. سعی کنید عادات مدیریت استرس را در خود رشد دهید. این عادت‌ها رفتارهایی هستند که موجب سلامتی کلی جسمی و روانی شما خواهند شد. کارهایی مانند خواب کافی و به‌موقع، ورزش، مراقبه یا مدیتیشن به‌شدت بر سلامت شما و درنتیجه افزایش آرامش شما در شرایط بحرانی کمک شایانی خواهند کرد.
در زمان غلبه استرس، اقداماتی هستند که موجب کاهش استرس می‌شوند که در زیر به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
- تمرین‌های تنفسی
- تمرینات فیزیکی
- بازسازی شناختی
- نوشتن و بلند خواندن
- حل مسئله
- تکنیک‌های بیوفیدبک
با تمرین این تکنیک‌ها شما قدر خواهید بود در شرایط استرس‌زا بر خود مسلط باشید و بهترین تصمیم‌ها را در شرایط بحرانی خود بگیرید و با اقدامات صحیح موانع پیش روی موفقیت خود را بردارید. همچنین اگر در کنترل و مدیریت استرس از این تکنیک‌ها نتوانستید استفاده کنید، می‌توانید از کمک‌های یک درمانگر شناختی بهره‌مند شوید.
سخن پایانی
در این مقاله به تشریح مبحث مهم تاب‌آوری پرداختیم. اهمیت و ضرورت آن را در زندگی کاری و شخصی بیان کردیم. ویژگی افراد تاب آور را ذکر کردیم و در راهکارهایی عملی برای افزایش میزان تاب‌آوری به شما عزیزان ارائه کردیم. از اینکه تا پایان مقاله با ما همراه بودید از شما تشکر می‌کنیم. لطفاً نظرات و پیشنهاد‌های خود را با آژانس دیجیتال مارکتینگ ای تی هما به اشتراک بگذارید.
