برنامه لینکدین چگونه در 2022 جهانی شد؟!
ضرب‌المثلی معروف می‌گوید: «مهم نیست چه‌کاری می‌کنید؛ مهم این است که بقیه از کار شما مطلع شوند!» برنامه لینکدین نمونه‌ای بارز برای ارائه خدمات شما به‌کل دنیاست! درگذشته برای یافتن کار باید محله به محله می‌گشتید و با دیدن کاغذی که روی درب یک مغازه یا شرکت با نوشته: «نیازمند یک همکار هستیم» برای پرسیدن شرایط شغلی به آنجا می‌رفتید!
اما همه می‌دانیم این روش‌های قدیمی منسوخ‌شده است! دیگرکسی این‌گونه کار پیدا نمی‌کند. درواقع فضای مجازی و اپلیکیشین‌های کاریابی این تغییرات را به وجود آورده‌اند. یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین پلتفرم برای یافتن کار و معرفی بیزنس‌ها به تمام دنیا، برنامه لینکدین است.
لینکدین یک شبکه اجتماعی حرفه‌ای برای جستجوی شغل و نمایش رزومه است. شما می‌توانید در این پلتفرم روزمه خود را به تمام دنیا ارسال کنید و به دنبال کار باشید یا اینکه به‌عنوان صاحب یک کسب‌وکار مهارت خود را به نمایش بگذارید و افراد بااستعداد را جذب کنید!
این برند داستانی جذاب و آموزنده دارد، داستانی که به سال 2003 برمی‌گردد. در ادامه این داستان را می‌خوانید و روش‌های پیشرفت آن را می‌آموزید.
اوایل زندیگی رید هافمن از زبان خودش!
رید هافمن (Reid Hoffman) بنیان‌گذار لینکدین (Linkedin) در سال 1967 در کالیفرنیا به دنیا آمد. او در سال 1993 زمانی که در دانشگاه استفورد درس می‌خواند، ایده ساخت این اپلیکیشن به ذهنش رسید.
رید می‌گوید: «در آن سال‌ها همه افراد از دیسک‌های فلاپی استفاده می‌کردند. با رواج استفاده از این تکنولوژی نوپا، من همیشه به دنبال ساخت ارتباطی گسترده‌تر و ماندگارتر در زندگی مردم بودم. درزمانی که در استفورد بودم، به فکر تأسیس یک کمپانی نرم‌افزاری بودم تا با هزاران نفر ارتباطی مؤثر برقرار و به آن‌ها در جهت راحت‌تر شدن زندگی‌شان کمک کنم.»
او ادامه می‌دهد: ایده‌های کوچکی در ذهن داشتم. برای یافتن سرمایه‌گذار پیش چند شرکت سرمایه‌گذاری رفتم، اما چون هیچ رزومه قابل‌توجهی نداشتم، آن‌ها من را رد کردند گفتند که اول کاری برای خودم پیدا کنم!
بنابراین به فکر یافتن شغلی در شرکت‌های تکنولوژی محور افتادم. یکی از دوستانم در شرکت اَپل (Apple) برایم کاری دست‌وپا کرد! زمانی در آنجا کار می‌کردم چک‌لیستی از تمام نکات لازم برای راه‌اندازی استارت‌آپم تهیه و سعی کردم آن‌ها را سریع یاد بگیرم! اولین گام در چک لیستم توسعه نرم‌افزارم به‌طور کاملاً ساده بود.
بعد از اپل به کمپانی ژاپنی تجهیزات و خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات فیجستو (Fujitsu) رفتم. در آن سال‌ها بازار استفاده از اینترنت بسیار داغ شده بود بنابراین من نیز که تا آن زمان اطلاعات و پول لازم برای راه‌اندازی شرکتم را جمع کرده بودم، در سال 1997 از فیجستو استعفا دادم و شرکت سوشیال نِت (Social net) را راه‌اندازی کردم.
تمرکز سوشیال نت روی یافتن افراد متفاوت برای اهداف مختلف بود. برای مثال مردم برای یافتن یک هم‌اتاقی مناسب یا همبازی گلف یا حتی عشق زندگی‌شان از این برنامه استفاده می‌کردند!
در آن زمان موفق شدم از چند شرکت سرمایه‌گذاری مبلغی پول دریافت کنم؛ اما چیزی که نمی‌دانستم استراتژی‌های توزیع محصول و خدمات بود! چگونه باید به میلیون‌ها کاربر دسترسی پیدا کرد؟! داشتم کم‌کم شکست می‌خوردم و راهی برای نجات نداشتم!
در آن زمان یکی از دوستان دانشگاهی‌ام درحال‌توسعه اولیه نرم‌افزار سرویس پرداخت آنلاین پِی‌پال (PayPal) بودند. تصمیم گرفتم کارم را با سوشال نت تمام کنم و به آن‌ها بپیوندم. زمانی که با آن‌ها در استارت‌آپ پِی‌پال کار می‌کردم نکات زیادی برای موفقیت در کارم آموختم. یاد گرفتم برای شروع یک استارت‌آپ نباید هم‌زمان روی موضوعات مختلفی (پیشرفت ایده، راه‌اندازی شرکت، کار در سایر شرکت‌ها و …) تمرکز کنید.
چند سال بعد ما پِی‌پال را به شرکت ای‌بِی (eBay) فروختیم. در آن زمان دیگر می‌دانستم که باید کار خودم را راه بیندازم. از پولی که در شرکت پِی‌پال پس‌انداز کرده بودم، در سال 2002 برای راه‌اندازی لینکدین استفاده کردم!
اگر بخواهید یک استارت‌آپ را بدون هیچ سرمایه اولیه‌ای راه‌اندازی کنید، کمی دریافتن شرکت‌های خوب سرمایه‌گذاری به مشکل برمی‌خورید اما من در ابتدا هزینه‌های شروع پروژه را خودم پرداخت کردم؛ بنابراین نگران موضوع تأمین سرمایه نبودم!
لینکدین (Linkedin) تأسیس شد!
رید هافمن می‌گوید: «در روزهای اول فعالیت، ما برای اطمینان از عملکرد صحیح سیستم، سرعت کارمان را کم کردیم. در آن زمان 13 نفر از اعضای استارت‌آپ در لینکدین عضو شدند و سرجمع 112 نفر را به آن دعوت کردند. ما اولین هدفمان را جذب 1 میلیون عضو گذاشتیم.»
تأسیس رسمی برنامه در سال 2003!
در 5 می 2003 این اپلیکیشن به‌طور رسمی راه‌اندازی و به بازار عرضه شد. جذب کاربر سخت‌ترین چالش تیم هافمن بود. آن‌ها فقط 245 عضو تا پایان سال 2003 جذب کردند! در اواخر سال 2003 شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری سکویا (Sequoia) در لینکدین سرمایه‌گذاری کرد، این پول به شرکت برای پیشرفت کمک زیادی می‌کرد.
سال 2004 برای لینکدین سال پیشرفت بود!
در سال 2004 رقیبی سرسخت برای لینکدین وارد عرصه شد! شبکه ویادیو (Viadeo) در فرانسه برای صاحبان مشاغل، کارآفرینان و مدیران راه‌اندازی شد. ظهور یک رقیب جدی باعث شد هافمن و همکارانش روی پیشرفت بیشتر نرم‌افزارشان تمرکز کنند و تا پایان آگوست سال 2004 به 1 میلیون کاربر رسیدند!
در دومین سال فعالیت لینکدین رشدی سریع را تجربه کرد. در آن زمان حساب‌های شخصی رایگان بودند اما اکانت‌های بیزنسی برای دسترسی به تعدادی از امکانات این برنامه، باید مبلغی ناچیز در ماه پرداخت می‌کردند. هافمن نسخه پریمیوم این نرم‌افزار را برای صاحبان کسب‌وکارها عرضه کرد، ویژگی‌های این نسخه شامل گروه‌های کاری و امکان سرچ راحت‌تر بود.
با استفاده از این تکنیک توجه صاحبان کسب‌وکارها به این برنامه جلب میشود، بنابراین تا پایان سال 2004 تعداد اعضای فعال از یک میلیون نفر می‌گذرد و شرکت شروع به سودهی می‌کند!
2005 به لینکدین چگونه گذشت؟!
در سال 2005 لینکدین دو سرویس مشارکت (Subscriptions) و مشاغل (Jobs) را راه‌اندازی کرد. لاین تجاری مشاغل لینکدین (LinkedIn Jobs) کسب‌وکارهای آنلاین را با موتور هوشمند پیشنهادی خود به افراد توصیه می‌کرد. ویژگی آمارهای لینکدین (LinkedInsight) در ارزیابی کاندیدهای جایگاه‌های مختلف شغلی در شرکت با ارائه اطلاعاتی درباره سابقه آن‌ها به مدیران کمک می‌کند.
دومین سیستم مشارکت بود. با کمک این سیستم ارتباطات بین افراد راحت‌تر می‌شد. آن‌ها می‌توانستند با افراد نا‌آشنا برای همکاری در کسب‌وکارشان صحبت کنند. هافمن می‌گوید: «همیشه با خودم فکر می‌کردم چگونه می‌توانم کاری کنم که روی همه مردم جهان تأثیری ماندگار بگذارم! برای این‌کار باید فقط نرم‌افزارم را پیشرفت دهم و صاحبان کسب‌وکارهای قدمی یا استارت‌آپ‌های نوپا را به آن جذب کنم.»
لینکدین وارد سال سوم فعالیت شد!
اوایل سال 2006 لینکدین بیش از 5 میلیون عضو (5,098,823) فعال داشت. رید هافمن که تا آن زمان مدیرعامل لیندکدین بود در سال 2006 رئیس هیئت‌مدیره این شرکت شد. در همان سال این شرکت دوباره به سودهی زیادی رسید.
تا بهار 2007 این شرکت 10 میلیون کاربر فعال داشت! در سال 2007 لینکدین از یکی از جذاب‌ترین نمایه‌هایش رونمایی کرد. ویژگی کسی که شمارا میبیند (who’s been viewing your profile) توجه کاربران را جلب کرد.
مدیر لینکدین دراین‌باره توضیح داد: شاید درگذشته از خود پرسیده باشید چه کسی صفحه شمارا مشاهده کرده است! اگر چنین است، شما تنها نیستید! این‌یکی از بیشترین درخواست‌های کاربران از ما برای افزودن این ویژگی بوده است. امروز من از رونمایی ویژگی که به شما می‌گوید چند نفر نمایه شمارا مشاهده کرده‌اند بسیار خوشحالم!
ما می‌دانیم شما به‌عنوان یک بیننده صفحات سایر کاربران نگران حریم خصوصی خود هستید! اما جای نگرانی نیست؛ ما اطلاعات خصوصی و شخصی شمارا در اختیار کاربران نمی‌گذاریم بلکه فقط اطلاعاتی جالبی در مورد صنعت یا پیشینه شرکت بازدیدکنندگان را بدون افشای هویت به سایرین نشان می‌دهیم.
سال 2008 سالی شلوغ برای لینکدین بود!
حدود اواخر سال 2007 بود که استفاده از گوشی‌های تلفن همراه رایج شده بود، لینکدین نیز از این موضوع غافل نشد و در سال 2008 نسخه مخصوص تلفن همراه خود را ارائه کرد! در آن زمان این نسخه فقط برای سیستم‌عامل آی او اس (IOS) عرضه شد. مدیر شرکت لینکدین بعد از ارائه نسخه موبایل این اپلیکیشن گفت: «از امروز لینکدین را با گوشی خود همه‌جا ببرید!»
نسخه تلفن همراه این برنامه با زبان‌های انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، اسپانیایی، ژاپنی و چینی در دسترس بود. این اپلیکیشن تمرکز خود را روی برقراری ارتباطات بهتر بین افراد گذاشته بود، گاهی از کاربران می‌شنید آن‌ها علاقه‌مند به مشاهده پروفایل افراد آشنا هستند؛ بنابراین چندی بعد در آوریل سال 2008 ویژگی کسانی که ممکن است بشناسید (People You May Know) به لینکدین افزوده شد.
مدیر این کمپانی درباره این ویژگی توضیح می‌دهد: «هدف این ویژگی پیشنهاد افرادی است که ممکن است بخواهید با آن‌ها ارتباط برقرار کنید. شما می‌توانید پیشنهاد‌های بی‌ربط را حذف تا به ما در بهبود الگوریتم‌هایمان کمک کنید. با این کار دفعات بعدی شاهد نتایج مرتبط‌تری خواهید بود!»
اگر کاربران نخواهند به هر دلیلی با مخاطبان پیشنهادی در ارتباط باشند می‌توانند آن‌ها را در سه دسته زیر قسمت کنند: من آن‌ها را نمی‌شناسم، آن‌ها را به‌اندازه کافی نمی‌شناسم، ترجیح می‌دهم با آن‌ها ارتباط نداشته باشم و دلایل دیگر. این‌گونه لینکدین با شناسایی مخاطبان مورد‌علاقه شما، گزینه‌هایی بهتر را پیشنهاد می‌کند.
در ژوئن 2008 کمپانی‌های سرمایه‌گذاری بزرگی مثل گری‌لاک (Greylock)، بِین کپیتال وِچِرز (Bain Capital Ventures) و صندوق بنیان‌گذاران اروپا (European Founders Fund) 5 درصد از سهان لینکدین را به قیمت 53 میلیون دلار خریدند و مقداری زیادی سرمایه به لینکدین تزریق کردند! با این‌کار استارت‌آپ نوپای لینکدین در پنجمین سال فعالیتش ارزشی معادل 1 بیلیون دلار داشت!
در ماه سپتامبر 2008 دوباره لینکدین سرویسی جدید و مفید برای کاربرانش عرضه می‌کند! تبلیغات هدفمند همان چیزی است که کاربران می‌خواستند. این سرویس به تبلیغ‌کنندگان امکان هدف قرارداد گروهی خاص از کاربران لینکدین را بر اساس اطلاعات پروفایل‌هایشان می‌دهد. تبلیغ‌کنندگان در این رسانه جهانی افرادی خاص از لینکدین را بر اساس اطلاعات صفحه‌شان هدف قرار می‌دهد.
تبلیغات بر اساس جذب گروهی خاص است، اگر تبلیغی برای 1000 نفر با علایق و رشته‌های متفاوت پخش شود، از زمانی که همان تبلیغ برای 100 نفر علاقه‌مند به آن زمینه نشان داده شود، بازدهی کمتری دارد! این ویژگی توجه تبلیغ دهنگان را به خود جلب کرد و باعث افزایش سود جانبی لینکدین شد.
در اکتبر 2008 لینکدین اعلام کرد که این اپلیکیشن قادر به ادغام با سایر برنامه‌های آنلاین است! در بین این برنامه‌های آنلاین، سایت آمازون (Amazon) و وردپرس (WordPress) از معروف‌ترین آن‌ها هستند. برای مثال کاربران قادر به اشتراک‌گذاری کتابی که می‌خوانند از آمازون و مطالب وبلاگشان از وردپرس روی پروفایل لینکدین خودشان بودند.
در اواخر 2008 این شرکت که تاکنون فقط در ایالت متحده فعالیت می‌کرد، اولین قدم‌های جهانی‌شدن را برداشت و نخستین دفتر خارج از کشور را در بریتانیا تأسیس کرد و زبان‌های اسپانیایی و فرانسوی را به سایتش افزود.
آغاز 2009 چگونه برای این شرکت چگونه بود؟
در دسامبر 2009 شرکت لینکدین متوجه شد که نیمی از جمعیت کاربران از سایر کشورها هستند و هند نیز نرخ پذیرش زیادی دارد، بنابراین روند جهانی‌شدن ادامه یافت و این بار لینکدین شعبه‌ای جدید در هند راه‌اندازی کرد. هافمن در این مورد گفت: «3.4 میلیون عضو از کشور هند رقم قابل‌توجهی است. ما در دفترمان در این کشور بر ایجاد مشارکت‌های استراتژیک با سازمان‌های رسانه‌ای و سایر کانال‌های توزیع تمرکز می‌کنیم.»
بله همان‌طور که دیدید لینکدین به دنبال یافتن شرکای جدید به هند رفته بود! او با کمپانی رسانه هندی نت‌ورک 18 (Network18) همکاری کرد تا محتوای تجاری و مالی آن‌ها را در لینکدین ادغام کند. توسعه اپلیکیشن و جذب کاربران جدید از راه همکاری با یک شرکت دیگر یکی از مهم‌ترین استراتژی‌های پیشرفت سریع لینکدین بود. در اواخر سال 2009 این اپلیکیشن 55 میلیون کاربر از سراسر دنیا داشت.
ادامه روند بین‌المللی شدن در 2010!
یک سال بعد در مارچ 2010 لینکدین دومین شعبه بین‌المللی خود در دوبلین ایرلند (Dublin, Ireland) راه‌اندازی کرد. کوین ایرز مدیرعامل بخش اروپایی کمپانی لینکدین می‌گوید: «ما اکنون بیش از 14 میلیون در اروپا و 60 میلیون عضو در سراسر جهان داریم. ازآنجایی‌که کاربران ما به‌سرعت در حال افزایش هستند، اکنون زمان مناسبی برای ایجاد یک دفتر مرکزی بین‌المللی دیگر در اروپاست.»
راه‌اندازی دفاتر بین‌المللی، تلاش برای همکاری با شرکای جدید از سراسر دنیا و رشد روز‌افزون باعث جلب اعتماد و توجه شرکت‌های سرمایه‌گذاری شد. در مارچ 2010 شرکت تایگر گلوبال منیجمنت (Tiger Global Management) حدود 20 میلیون دلار سرمایه به کمپانی لینکدین داد و باعث افزایش ارزش برند لینکدین به حدود 2 بیلیون دلار شد!
در اگوست 2010 کمپانی لینکدین برای اولین بار یک شرکت دیگر را به ارزش خرید 0.6 میلیون دلار خرید! اِم‌اسپوک (mSpoke) یک استارت‌آپ نوپا باهدف مرتبط سازی محتوا با کمک فناوری بود. این کمپانی برای لینکدین یک موتور شخصی‌سازی برای ارائه بازخورد صحیح به کاربر طراحی کرد. با این فناوری، ارائه محتوای مرتبط به کاربران لینکدین (مانند اخبار شخصی‌سازی‌شده و آنچه مدیران مشاغل مشابه در شبکه‌های اجتماعی می‌خوانند) راحت می‌شد.
دومین سرمایه‌گذاری لینکدین، چند ماه بعد در سپتامبر همان سال بود. این بار لینکدین سرویس بررسی کسب‌وکار چویس وندور (Choice Vendor) را به مبلغ 3.9 میلیون دلار خرید. استارت‌آپ چویس وندور، ردهبندی و خلاصه‌ای از کسب‌وکارها را برای بازاریابان و کمپانی‌های B2B در بیشتر از 70 گروه مختلف در سراسر ایالات‌متحده فراهم می‌کند. لینکدین تا آن زمان حدود 75 میلیون عضو و 900 کارمند در سراسر جهان داشت.
لینکدین 7 ساله شد!
در ژانویه 2011 این شرکت دوباره استارت‌آپ کاردمانچ (CardMunch) را برای اسکن کارت ویزیت به قیمت 1.7 میلیون دلار خرید و به لینکدین افزود.(البته این قابلیت در سال 2014 بسته شد)
سرمایه‌گذاری‌های پی‌در‌پی و خرید سرویس‌های جدید یکی از استراتژی‌های موفقیت و گسترش این شرکت بود. همکاری با سایر استارت‌آپ‌های موفق، علاوه برافزایش امکانات اصلی برنامه، باعث جذب کاربران آن‌ها نیز میشود.
در سال 2011 بالاخره بعد از 9 سال لینکدین تصمیم گرفت سهام خود را به‌صورت عمومی برای فروش عرضه کند! او هر سهم خود را با نماد اختصاری LNKD در بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) به قیمت 45 دلار معامله و تا پایان ژانویه 103 میلیون دلار سرمایه به شرکت وارد کرد. عرضه عمومی سهام باعث افزایش سرمایه کلی شرکت و راهی برای پیشرفت لینکدین شد!
در جولای 2011 لینکدین بعد از دریافت سرمایه، سریع یک ویژگی جدید به برنامه‌اش افزود! این ویژگی دکمه «درخواست کار با لینکدین» (Apply with LinkedIn) را به صفحه کمپانی‌ها افزود. این افزونه به کاربران اجازه استفاده از پروفایل لینکدین خود به‌جای روزمه را می‌دهد، بنابراین آن‌ها قادر به درخواست برای کار به‌راحتی از کمپانی‌های فعال در این برنامه هستند.
دو ماه بعد در اکتبر 2011 لینکدین سرویس مدیریت ارتباط با مشتری اجتماعی کانِکتِد (Connected) را خرید. این سرویس راهی برای افراد فراهم می‌کند تا مخاطبین خود را به‌صورت آنلاین از جیمیل، فیسبوک و توییتر مدیریت کنند. افراد قادر به برچسب‌گذاری و مرتب‌سازی مخاطبان بر اساس ویژگی‌های خاص و افزودن یادداشت‌هایی درباره آن‌ها هستند.
حدود یک هفته بعد دوباره لینکدین سرویس جستجوی اجتماعی ایندِکس تَنک (Index Tank) را می‌خرد. این سرویس به سازندگان اجازه می‌دهد تا به‌سرعت برنامه‌های مبتنی بر جستجو را بدون نگرانی در مورد میزبانی نرم‌افزار جستجوی خود بسازند. ویژگی‌های این برنامه عبارت‌اند از: در دسترس بودن آنی داده‌های جستجو، قابلیت جستجوی جغرافیایی، صفحه‌بندی خودکار و …
همان‌طور محبوبیت وب‌سایت افزایش یافت، درآمد تبلیغات نیز بیشتر شد و لینکدین در سال 2011 با کسب 154.6 میلیون دلار فقط از طریق تبلیغات، از توییتر در این زمینه پیشی گرفت و در پایان سال 2011 لینکدین به 140 میلیون کاربر رسید!
سال 2012 بر لینکدین چه گذشت؟!
اواخر فوریه 2012 لینکدین اعلام کرد که سرویس راپورتیو (Rapportive) را خریده است. راپورتیو یک افزونه جیمیل است که به افراد صفحه‌های رسانه‌های اجتماعی هرکسی که با آن‌ها در جیمیل مکاتبه می‌کنند نشان می‌دهد. این شرکت مدام در حال افزایش امکانات سیستمش بود بنابراین در ماه می همان سال سرویس اسلاید شِیر (SlideShare) را به قیمت 119 میلیون دلار خرید.
با این سیستم کاربران می‌توانند فایل‌ها را در قالب‌های پاورپوینت، پی‌دی‌اف و وورد آپلود و سپس محتوا را در خود سایت مشاهده کنند و یا در سایر سایت‌های دیگر به اشتراک بگذارند.
در ماه ژوئن 2012 شرکت لینکدین درگیر مشکلی امنیتی شد. این شرکت موردحمله هکرها قرار گرفت و رمز 6.5 میلیون کاربر افشا شد. در آن زمان مدیران لینکدین در طی بیانه‌ای از تمامی کاربران خواستند به‌سرعت رمز‌های عبور حساب‌هایشان را تغییر دهند؛ راه‌حلی که اکثر شرکت‌ها استفاده می‌کنند!
لینکدین برای فراموشی این رویداد، دو ماه بعد به‌سرعت یک امکان جدید به سیستمش افزود: قابلیت تأیید مهارت‌های یکدیگر (Endorsements)! تمام کاربران فهرستی از مهارت‌هایشان را در حساب کاربریشان می‌نوشتند و از آن زمان به بعد سایر کاربران قادر به تأیید آن‌ها بودند! زمانی که مهارت‌های یک کاربر تأیید می‌شد، لینکدین این موضوع را با یک ایمیل به او اطلاع می‌داد.
یک ماه بعد در اکتبر لینکدین برنامه اینفلوئنسر (Influencer) را راه‌اندازی می‌کند. افرادی که عضو این برنامه می‌شوند می‌توانند محتواهای خود به‌طور مستقیم را با کاربران بیشتری در لینکدین به اشتراک بگذارند. اگر مقاله‌ها یا مطالب یک فرد بیشتر از حدی مشخص معروف و دیده شود، آن فرد به سیستم اینفلوئنسر لینکدین دعوت میشود.
این شرکت وارد سال 2013 شد!
اوایل سال 2013 به لینکدین کمی سخت گذشت؛ رقیبی جدید ظهور کرده بود! در آن سال موتور جستجوگر استعدادیابی تَلِنت بین (TalentBin) بسیار معروف شده بود. این موتور در سال 2009 راه‌اندازی شد و اوایل 2013 به اوج قدرت خود رسید! این موتور بر اساس مهارت‌ها، علایق و کارهای مهم افراد، آن‌ها از سراسر وب پیدا می‌کند و به شرکت‌ها اجازه استخدام آن‌ها را می‌دهد.
این شرکت درحال رقابت با لینکدین بود، البته نه در ارائه خدمات به کاربران، بلکه در بخش‌های پرسود تجارت لینکدین یعنی استخدام‌کنندگان! ازآنجایی‌که لینکدین قسمت زیادی از درآمد خود را از راه ارائه خدمات به صاحبان شرکت‌ها (استخدام‌کنندگان) به دست می‌آورد؛ با ظهور تَلِن بین دچار مشکلات زیادی شد.
ظهور رقبای جدید باعث تلاش برای افزایش قدرت میشود! بنابراین لینکدین نیز یکجا ننشست و به‌سرعت شروع به توسعه نرم‌افزارش کرد. در 23 جولای 2013 سرویس تبلیغاتی اسپانسر آپدیت (Sponsored Updates) را معرفی کرد. با کمک این سرویس لینکدین با دریافت مبلغی از صاحبان کمپانی‌ها، مطالب آن‌ها را به کاربران (آن‌هایی که صفحه کمپانی را دنبال نمی‌کردند ولی به آن حوزه علاقه‌مند بودند) نشان می‌داد.
پس‌ازاین اقدام لینکدین اعلام کرد درآمد حاصل از تبلیغات 74.8 میلیون دلار بوده است و 23 درصد از کل درآمد شرکت را تشکیل می‌دهد! استفاده از این مدل تبلیغات یکی از راه‌های درآمدزایی برای شرکت‌های بزرگ است. تا پایان سال 2013 این شرکت 250 میلیون کاربر فعال داشت.
در آوریل سال 2013 این شرکت سرویس پالس (Pulse) را به قیمت 90 میلیون دلار خرید. این سرویس، سیستمی برای خواندن اخبار مهم درگوشی و کامپیوتر است. پالس اخبار مهم را جمع‌آوری و ارائه می‌دهد، در سال 2010 برای سیستم‌عامل اندروید و آی او اِس ارائه شد. لینکدین با افزودن این سیستم به وب‌سایتش خواندن اخبار را برای کاربران راحت، درنتیجه تعدادی زیادی از علاقه‌مندان به برقراری ارتباط با سایر اخبار دوستان را دورهم در لینکدین جمع کرد. این‌کار بعث افزایش شدید کاربران برای این برنامه شد!
تا آن زمان لینکدین بدون دریافت اجازه کاربر اقدام به ارسال ایمیل‌هایی بای دعوت آن‌ها به استفاده از سیستم‌های خود و این‌کار کاربران را حسابی عصبانی و ناراحت می‌کرد! در اواخر 2013 یک شکایت دسته‌جمعی برای جلوگیری از این کار علیه لینکدین تنظیم شد. در آن زمان دادگاه با بررسی سایت لینکدین متوجه شد که آن‌ها در ابتدای ثبت‌نام کاربر اجازه ارسال ایمیل را از کاربران می‌گیرند بنابراین این قضیه همان‌جا بسته شد!
لینکدین سال 2014 را قوی‌تر شروع کرد!
سال 2014 با یک خرید بزرگ شروع شد. لینکدین سایت تطبیق شغلی Bright.com را به قیمت 120 میلیون دلار خرید. این رقم بیشترین میزان هزینه لینکدین برای خرید یک کمپانی بود.
Bright.com یک سایت استخدامی بود و از یک الگوریتم کامپیوتری برای تطبیق کارمندان با موقعیت‌های شغلی استفاده می‌کرد؛ هدف لینکدین وصل افراد بااستعداد به کمپانی‌ها برای استخدام آن‌ها بود و این سایت کار را برای آن‌ها راحت‌تر می‌کرد.
پس‌ازاین خرید بزرگ دوباره لینکدین روی افزایش قدرتش در بازارهای بین‌المللی تمرکز و وب‌سایتی به زبان چینی راه‌اندازی کرد. ارائه وب‌سایتی با زبان مخصوص یک ملت بزرگ، باعث جذب افراد زیادی به آن سایت میشود.
لینکدین در آن زمان حدود 2500 کارمند در دفتر اصلی‌اش داشت و با مشکل کمبود جا روبه‌رو بود، بنابراین دفتری در یک ساختمان 26 طبقه در حال ساخت در سانفرانسیسکو نقل‌مکان کرد.
در آن زمان اقدام به خرید استارت‌آپ نیوزلی (Newsle) کرد. این برنامه به کاربران امکان خواندن اخبار و اطلاعات مهم فالوورها در فیسبوک را در لینکدین می‌دهد. لینکدین دوست داست تمام پلتفرم‌های موجود را باهم ادغام کند تا کاربران بتوانند هم‌زمان از آن‌ها استفاده کنند؛ بنابراین دوباره سرویسی جدید به سیستمش افزود.
در 22 جولای 2014 برنامه بیزو (Bizo) را به قیمت 175 میلیون دلار می‌خرد. این برنامه به افراد کمک می‌کند تا به کسب‌وکارهای حرفه‌ای مناسبشان دسترسی پیدا کنند. با افزودن این قابلیت، افراد زیادی روزانه برای یافتن سازمان موردنظرشان از لینکدین استفاده می‌کردند.
سال پرکار 2015 آغاز شد!
سال 2015 سالی شلوغ و پرکار برای لینکدین بود. اوایل این سال فیسبوک باعرضه سیستم فیسبوک در محل کار (Facebook at Work) به کسب‌وکارها اجازه می‌داد تا شبکه‌ای شبیه محیط اصلی این برنامه بین کارمندان خود ایجاد کنند. این کار باعث شد لینکدین احساس خطر کند و برای رقابت با رقیب جدیدش سیستم کَری‌یری‌فای (Careerify) را بخرد!
این سیستم به کسب‌وکارها اجازه استخدام راحت افراد از راه بررسی رسانه‌های اجتماعی آنان را می‌دهد. لینکدین قصد داشت راه رسیدن صاحبان کسب‌وکارها به افراد موردنیازشان را راحت‌تر و بنابراین آنان را به سمت استفاده از برنامه‌اش جذب کند.
اما لینکدین بازهم احساس امنیت نمی‌کرد، بنابراین یک ماه هم نگذشته بود که در آوریل 2015 سایت Refresh.io را خرید! با کمک این سایت صاحبان کسب‌وکارها می‌توانستند تمامی اطلاعات شبکه‌های اجتماعی کاربران را به‌صورت یکجا قبل از ملاقات با آن‌ها بخوانند! بازهم استفاده از استراتژی راحت سازی ارتباط بین صاحبان کسب‌وکارها و افراد جویای کار!
چند روز بعد لینکدین شکی بزرگ به دنیای تجارت وارد کرد و سایت Lynda.com را به قیمت 1.5 میلیارد دلار خرید! این سایت یک پلتفرم آموزشی برای کاربران است تا آن‌ها بتوانند در حوزه‌های مختلف مثل تجارت، فناوری، نرم‌افزار مهارت‌هایی خلاقانه را با ویدیوهای آموزشی بیاموزند!
این سایت قدرتمند در سال 1995 تأسیس‌شده بود. رایان روسلانسکی، رئیس تولید محتوای لینکدین گفت: «ما از ادغام لینکدین و سایت لیندا بسیار خوشحالیم! تصور کنید جویای کار هستید، می‌توانید از راه لینکدین موقعیت‌های کاری موجود را بیابید و سپس از راه لیندا مهارت‌های لازم برای آن را بیاموزید!» تمام ادغام‌ها لینکدین با اهدافی خاص و همه آن‌ها موفقیت‌آمیز بودند!
این کمپانی همیشه برای پیشرفت به نظر کاربران اهمیت می‌داد. مخاطبان می‌خواستند آمار دقیق صفحات خود را بدانند اما لینکدین ابزاری مناسب و قوی برای این‌کار نداشت. برای جذب توجه مشتری در 7 می 2015 این سایت یک ابزار تحلیلی به پلتفرم خود افزود.
این ابزار به نویسندگان اجازه پیگیری بهتر ترافیک دریافتی پست‌هایشان را می‌دهد. این سیستم آماری دقیق از پست‌های منتشرشده 6 ماه گذشته را نشان می‌دهد. افراد با بررسی این پست‌ها قادر به بهبود وضعیت صفحه‌شان در لینکدین هستند.
کاربران از توانایی بهبود صفحاتشان خوشحال بودند اما لینکدین به این موضوع نیز بسنده نکرد و چند ماه بعد در آگوست 2015 شرکت فلیپ‌تاپ (Fliptop) را می‌خرد. این شرکت یک کمپانی بازاریابی است که با پیش‌بینی بازار به شرکت‌ها برای افزایش فروششان کمک می‌کند. لینکدین با این خرید یا یک تیر دو نشان زد: هم کاربران را به هم وصل و هم برای افزایش فروششان تلاش کرد؛ دیگر شرکت‌ها چه چیزی از یک برنامه انتظار داشتند!
دو ماه بعد در اکتبر 2015 لینکدین اپلیکیشن موبایل جدیدی را با اسم پراجِک وُیِجِر (Project Voyager) را معرفی می‌کند. ازآنجایی‌که حدود 50 درصد از ترافیک ورودی به سایت لینکدین از گوشی‌های تلفن همراه بود، این برنامه محیطی ترکیبی از لینکدین و سایت لیندا را به مخاطبان عرضه می‌کرد. این برنامه می‌‌توانست کاربران را به‌طور مستقیم به این دو سایت منتقل کند.
در پایان سال 2015 این شرکت با ادغام با لیندا و پالس 1.5 بیلیون دلار سرمایه کسب کرده بود و 330 میلیون کاربر داشت.
شرکت ماکروسافت در سال 2016 لینکدین را خرید!
سال 2016 دوباره با خرید سیستمی جدید آغاز شد. کانِکتی‌فیر (Connectifier) سیستمی برای کمک به شرکت‌ها در استخدام کارمند است. این شرکت در بیانه خود گفت: «کانِکتی‌فیر از فناوری جستجو قدرتمندی برای کمک به استخدام‌کنندگان و مدیران دریافتن استعدادهای مناسب کمک می‌کند.»
کانِکتی‌فیر فناوری جستجویی را ساخته است که از هوش مصنوعی استفاده می‌کند و حاوی فهرست جستجو بین پروفایل‌هایی برای بیش از 400 میلیون نامزد شغلی است. در همان ماه بعدازاین ادغام به دلیل فشار‌های اقتصادی موجود در آن سال ناگهان سهام لینکدین در عرض یک روز 43.6 درصد کاهش پیدا کرد و به 108.38 دلار برای هر سهم رسید. این شرکت در آن روز 10 میلیارد دلار از ارزش بازار خود را از دست داد!
درزمانی که سهام لینکدین افت شدیدی کرد، شرکت ماکروسافت که می‌دانست این شرایط موقتی است دست‌به‌کار شد و لینکدین را به قیمت 26.2 بیلیون دلار خرید. مدیر شرکت ماکروسافت پس‌ازاین خرید گفت: «تیم لینکدین کسب‌وکار فوق‌العاده‌ای را ایجاد کرده است که تمرکزش بر اتصال حرفه‌های مختلف در سراسر جهان است. ازآنجایی‌که ما نیز به دنبال توانمندسازی هر فرد و سازمانی در این سیاره هستیم؛ به‌خوبی می‌توانیم رشد این کمپانی را تسریع بخشیم!»
در 26 جولای 2016 لینکدین با سرمایه‌ای که از شرکت ماکروسافت دریافت کرده بود، برنامه پوینت‌درایو (PointDrive) را خرید. این برنامه به فروشندگان اجازه می‌دهد محتوای بصری (عکس، فیلم و …) را با مشتریان به اشتراک بگذارند و به امضای قرارداد کمک کنند.
دیوید تاکر معاون محصولات لینکدین در یک پست وبلاگی این خبر را اعلام می‌کند و می‌نویسد: «از مقاله‌ها گرفته تا تصاویر، پیوندها و ویدیوهایی منتشرشده به‌سرعت در لینکدین موردتوجه مشتریان در طیف گسترده‌ای از صنایع قرار می‌گیرد و به افزایش درآمد صاحبان کسب‌وکارها کمک می‌کند.»
در سپتامبر همین سال لینکدین از سه محصول جدید که در هند عرضه خواهد شد پرده‌برداری می‌کند: لینکدین لایت (LinkedIn Lite) نسخه کوچک‌تر وب‌سایت موبایل برای افرادی که اتصالات اینترنتی ضعیف‌تری دارند، لینکدین پِلیسمنت (LinkedIn Placements) یک آزمون غربالگری آنلاین استعدادیابی که برای دانش‌آموزان در نظر گرفته‌شده است و استارتر پَک (Starter Pack) که یک بسته بازاریابی برای مشاغل کوچک و متوسط است.
لینکدین لایت که برای موبایل ساخته‌شده است، چیزهایی مانند گرافیک سنگین را حذف می‌کند تا چهار برابر سریع‌تر از سایت اصلی موبایل لینکدین بارگذاری شود. لینکدین پِلیسمنت سرویسی باهدف کاربردی‌تر و مفیدتر کردن لینکدین برای کاربران و شامل تست‌هایی دقیق برای شناسایی استعدادها و علایق افراد است. این‌گونه آن‌ها قادر به یافتن شغل و شرکتی مناسب خودشان هستند.
استارتر پک یک هدف اصلی برای لینکدین بود. این شرکت همیشه می‌خواست خود را به‌عنوان فهرست راهنمای مشاغل آنلاین رشد و به‌طور بالقوه این روابط را نیز توسعه دهد. با کمک لینکدین استارتر پک بسته‌های کوچک بازاریابی مقرون‌به‌صرفه برای کاربران می‌سازند تا آن‌ها سریع‌تر پیشرفت کنند. مدیر این شرکت می‌گوید: «با استارتر پک نام تجاری و تیم خود را رشد و نفوذتان را افزایش دهید»
سپتامبر 2016 تمام نشده بود که لینکدین سایت آموزشی خود را راه‌اندازی کرد. این سایت هم به کارمندان و هم کارفرمایان برای پیشرفت درزمینهٔ کاری‌شان کمک می‌کند و حدود 9000 دوره مختلف در زمینه‌های متفاوت (از نقاشی گرفته تا طراحی سایت!) ارائه می‌دهد.
حدود یک ماه بعد در اکتبر لینکدین از سرویس اُپن کندیدتس (Open Candidates) رونمایی کرد، این سرویس به کاربران اجازه فرستادن سیگنال‌هایی به کمپانی‌های به دنبال کارمند است!
کسب‌وکارهایی که از این سرویس استفاده می‌کنند سیگنالی دریافت می‌کنند که یک فرد خاص به دنبال شغل است و آمادگی همکاری با آن‌ها را دارد. این سرویس در ابتدا فقط برای ایالات‌متحده، کانادا، بریتانیا و استرالیا عرضه شد و طی سال‌های بعد به سایر کشورها نیز رسید.
اواخر سال 2016 لینکدین در کشور روسیه به دلیل وضع قوانینی که خدمات آنلاین را ملزم به ذخیره اطلاعات شخصی شهروندان می‌کرد، مسدود شد. در آن زمان این برنامه 6 میلیون کاربر روسی را از دست داد ولی حاضر به قبول این قانون نشد. این شرکت اعلام کرد که حفظ اطلاعات کاربرانش برای او در اولویت است.
در آن زمان دولت روسیه از گوگل و اپل درخواست حذف این اپلیکیشن را از فروشگاه‌های روسی می‌کند. در پایان سال 2016 این برنامه 400 میلیون عضو داشت.
از 2017 تا به امروز بر لینکدین چه گذشت؟
اوایل 2017 لینکدین از طراحی مجدد وب‌سایت دسکتاپ خود رونمایی کرد و گفت آن را طی چند هفته راه‌اندازی می‌کند. این طراحی جدید ظاهری ساده‌تر (شبیه طراحی وب‌سایت دسکتاپ فیسبوک) دارد.
این نسخه جدید در قسمت سرچ، پیام‌رسانی و اعلان‌ها بهینه‌شده بود. ارائه نسخه‌های جدید برای شرکت‌های اینترنتی در جذب مخاطبان بیشتر اهمیت دارد. ورژن‌هایی که مشکلات قبلی در آن‌ها حل‌شده باشد، همیشه موردتوجه و تحسین قرار می‌گیرند.
در فوریه 2017 دوباره رقیبی جدی برای این شرکت پیدا شد! در ایالات‌متحده و کانادا، فیسبوک قابلیتی را برای جستجوی شغل راه‌اندازی می‌کند. هر چیزی که مربوط با مشاغل شود، رقیب لینکدین محسوب میشود! اما این بار در 2017 لینکدین به 500 میلیون کاربر رسیده بود و دیگر نگرانی زیادی بابت سایر رقبا نداشت!
این شرکت سال 2018 به کار خود با آرامی ادامه می‌دهد ولی در اوایل 2019 ویژگی آپن فور بیزنس (Open for Business) را در سطح جهانی راه‌اندازی می‌کند و به فریلنسرها برای کشف شدن کمک می‌کند! این ویژگی به آن‌ها اجازه ارائه مستقیم خدماتشان در نمایه خود را به مشتریان بالقوه می‌دهد. این‌گونه فیریلنسرها قادر به نمایش برند و توانایی‌های خودشان بودند!
در سال 2020 این شرکت شروع به تمرکز روی ارائه خدمات با هزینه‌های کمتر به مخاطبان کرد، بنابراین 6 درصد از نیروی کارش (960 کارمند) را اخراج و تعدیل نیرو کرد! تا اواخر سال 2021 حدود 20 هزار کارمند و 740 میلیون کاربر از سراسر جهان داشت. حتماً این سؤال برایتان پیش‌آمده که درآمد این شرکت با این حجم از کاربر چقدر است؟!
درآمد شرکت لینکدین چقدر است؟!
طبق آمارهای سایت statista میزان درآمد کلی لینکدین در سال 2017 رقمی معادل 2 میلیارد و 271 میلیون بود و در سال بعد به 5 میلیارد و 259 میلیون افزایش یافت. این رقم در سال 2019 به 6 میلیارد و 754 میلیون رسید و در سال 2020 با یک رشد عجیب به رقم 8 میلیارد و 50 میلیون رسید! آیا می‌دانید کدام کشورها بیشترین بازار این برنامه را تشکیل می‌دهند؟!
بزرگترین بازارهای این برنامه کجاست؟
بر اساس گزارش‌های سایت businessofapps اولین بازار بزرگ این کشور آسیا و اقیانوسیه با 206 میلیون کاربر است. رده دوم متعلق به اروپا با 198 و سوم آمریکای شمالی با 196 میلیون کاربر است. آمریکای لاتین 114 میلیون کاربر دارد و کم‌ترین تعداد نیز مربوط به خاورمیانه و آفریقا با 39 میلیون مخاطب است. آیا می‌دانید این برنامه چطور در حدود 20 سال به این میزان کاربر رسید؟! با استفاده از استراتژی‌های پیشرفت!
لینکدین بالاخره روش‌های پیشرفتش را فاش کرد!
مدیر بازاریابی لینکدین بالاخره روش‌های پیشرفتشان را فاش کرد. او گفت: «راه پیشرفت لینکدین شامل سه مرحله بود.»
مرحله اول: تحریک ویروسی!
در سال‌های 2003 تا 2007 این برنامه به 13 میلیون کاربر رسید. مثل همه استارت‌آپ‌ها، پیشرفت در ابتدای کار ضروری است: یا پیشرفت کنید یا حذف می‌شوید! مدیر بازاریابی حال حاضر لینکدین می‌گوید: «شما در ابتدای فعالیت به یک تیم بازاریابی نیاز ندارید؛ همه اعضای تشم شما باید بازاریاب شما باشند!»
در این مرحله تمام اعضا، از مدیر گرفته تا تیم محصول و خود برنامه بازاریاب کار شما هستند. در اوایل کار لینکدین این برنامه فقط 13 عضو داشت: همان سیزده‌نفری که در آن تیم بودند! خود این اعضا به‌مرورزمان حدود 200 نفر دیگر را به این برنامه دعوت کردند. این یعنی بازاریابی ویروسی، بهترین روش تبلیغات برای ابتدای کار است.
مدیر بازاریابی می‌گوید: «نباید در ابتدا روی افزایش تعداد کاربران تمرکز کنید؛ بلکه محصولتان را پیشرفت دهید، تعداد اعضا خود‌به‌خود زیاد میشود!»
مرحله دوم: رشد سیستماتیک!
از 2008 تا 2011 این شرکت شروع به سرمایه‌گذاری بیشتر برای افزایش سرعت رشد شد. در این سال‌ها لینکدین یک تیم خود با انتخاب افراد بااستعداد جمع کرد؛ بنابراین مهم‌ترین نکته ایجاد تیم مناسب با ترکیب مناسب استعدادهاست!
مدیر بازاریابی این شرکت می‌گوید: «اینجاست که باید یک تیم بازاریابی تشکیل دهید! باید هم‌زمان روی پیشرفت شرکت، توسعه اپلیکیشن و استراتژی‌های بازاریابی‌تان تمرکز کنید.» لینکدین در این مرحله با بررسی آمار مخاطبانش، متوجه بیشترین محل ترافیک ورودی شد و روی پیشرفت آن کانال تمرکز کرد.
بهینه‌سازی سایت در کنار بازاریابی ویروسی رشدی عجیب برای این شرکت به وجود آورد! در این مرحله شرکت شروع به توسعه به ازاهای بین‌المللی کرد؛ زمانی که زبانی به سایت اضافه میشود میزان ترافیک سایت 2 برابر افزایش می‌یابد!
مرحله سوم: از داده‌ها برای افزایش نرخ رشد خود استفاده کنید!
در این مرحله لینکدین تمام تمرکز خود را روی درک کاربران خود گذاشت! آن‌ها شروع به بهبود ویژگی‌های برنامه خود با استفاده ازنظر کاربران شدند (برای مثال کیفیت صفحه ثبت‌نام را افزایش دادند تا مخاطبان راحت‌تر ثبت‌نام کنند)
سخن نهایی
چند جوان خلاق و نوآور در سال 2003 با سرمایه‌ای کم این برنامه را ساختند! اوایل راه پیشرفت برای همه سخت است اما غیرممکن نیست، هیچ‌کس در آن زمان فکر نمی‌کرد رویای یک جوان دانشجو روزی تا این حد رشد کند!
لینکدین برای پیشرفت به ما آموخت:
• هیچ‌وقت کم نیاورید، قوی و به ایده‌های ذهنی‌تان پایبند باشید.
• در درجه اول به رشد محصول فکر کنید و سپس به دنبال بازاریابی بروید.
• بهترین کانال‌های رشد را مشخص و شروع به تبلیغ محصولتان کنید.
• تمام آمارها را بررسی و بر اساس آن‌ها برنامه‌ریزی کنید.
به نظر شما کدام‌یک از این موارد بیشتر از سایرین در روند رشد یک کسب‌وکار مؤثر است؟! به نظر من یافتن بهترین کانال برای بازاریابی مهم‌ترین قسمت است؛ همه می‌دانید (اگر نمی‌دانستید از داستان لینکدین آموختید!) این روزها بهترین راه تبلیغاتی با کمک اینترنت و سایت‌هاست! اگر می‌خواهید پله‌های ترقی را به‌سرعت لینکدین طی کنید، با تیم ما در آی تی هما مشورت کنید و بهترین راه بازاریابی را مخصوص کسب‌وکارتان بیابید.
به نظر شما کدام‌یک از ویژگی‌های لینکدین از سایرین جذاب‌تر بود؟! اگر شما رئیس این اپلیکیشن بودید کدام ویژگی را به آن اضافه نمی‌کردید! مشتاقانه منتظر شنیدن پاسخ این سؤالات از شما هستیم!
راستی برندهای زیادی با داستان‌های متنوعی وجود دارند که امید‌بخش و راهگشا هستند، دوست دارید داستان کدام برند بزرگ را بخوانید؟ حتماً در قسمت دیدگاه برایمان بنویسید. فراموش نکنید این مقاله مفید را به همه افرادی که به دنبال بهترین راه‌های پیشرفت هستند بفرستید.
منابع:
https://blog.linkedin.com/2007/05/10/guess_whos_view
https://blog.linkedin.com/2008/02/24/linkedin-mobile-2
https://blog.linkedin.com/2008/04/11/learn-more-abou-2
https://techcrunch.com/2009/12/15/linkedin-furthers-expansion-in-india-with-local-office-and-media-partnerships/
https://web.archive.org/web/20121025045354/http://www.idaireland.com/news-media/press-releases/linkedin-establishment-of/
https://techcrunch.com/2010/09/23/linkedin-choicevendor/
https://techcrunch.com/2011/10/11/linkedin-buys-real-time-hosted-search-startup-indextank/
https://en.wikipedia.org/wiki/SlideShare
https://www.theguardian.com/technology/2016/may/18/hacker-advertises-details-of-117-million-linkedin-users-on-darknet
https://www.demandcurve.com/blog/linkedin-influencers
https://www.fastcompany.com/90723169/3-ways-to-use-tech-to-find-happiness
https://techcrunch.com/2013/07/23/linkedin-sponsored-updates/
https://en.wikipedia.org/wiki/LinkedIn_Pulse
https://techcrunch.com/2013/04/11/linkedin-acquires-pulse-for-90m-in-stock-and-cash/
https://thenextweb.com/news/linkedin-makes-biggest-acquisition-paying-120m-job-matching-service-bright
https://en.wikipedia.org/wiki/Bright.com
https://www.businessinsider.com/linkedin-buys-lyndacom-for-15-billion-2015-4?IR=T
https://venturebeat.com/2015/10/14/linkedin-shows-off-project-voyager-its-new-flagship-mobile-app/
https://venturebeat.com/2016/02/04/linkedin-acquires-recruiting-startup-connectifier/
https://www.cnbc.com/2016/02/04/linkedin-reports-q4-earnings.html
https://techcrunch.com/2016/07/26/linkedin-buys-pointdrive-to-boost-its-social-sales-platform-with-sharing/
https://techcrunch.com/2016/09/12/linkedin-courts-users-in-emerging-markets-with-linkedin-lite-online-job-placement-tests/
https://techcrunch.com/2016/09/22/linkedin-doubles-down-on-education-with-linkedin-learning/
https://techcrunch.com/2016/10/06/linkedin-will-now-let-you-quietly-signal-when-youre-looking-for-a-job/
https://techcrunch.com/2017/01/19/linkedin-desktop-update/
https://business.linkedin.com/grow/openforbusiness
https://www.zippia.com/linkedin-careers-29662/history/
https://en.wikipedia.org/wiki/LinkedIn
https://www.statista.com/statistics/976194/annual-revenue-of-linkedin/
https://www.businessofapps.com/data/linkedin-statistics/
https://www.statista.com/topics/951/linkedin/#dossierKeyfigures
https://www.inc.com/john-koetsier/the-3-stages-of-linkeds-epic-growth-from-500000-to-500-million-users.html
